Voalohany: raha tsy dia salama loatra ny fonao ianao aza mamaky ity lahatsoratra ity aza fady indrindra. Nahavariana ry zareo, fahatsapana ny ahy, fa maro tamin'ny mpomba ny andaniny sy ny ankilany no faly kokoa aza raha vao tapaka teo iny dinika iny. Izaho ihany koa dia tsy resy lahatra velively amin'izay ho vokatry ny fifanarahana mivoaka eo fa io marimaritra iraisana tsy voafehin-dramalagasy io foana no mba ventesina mandrakariva eto, filaminana tsy mitombina no hivoaka avy ao satria tsy manaiky fifangaroana velively izay efa namoy havana mbola mafana fo amin'ny fitolomana. Izaho ihany koa tsy mety levon'ny vavoniko velively izany hoe nitarika ny fandrobana ka nahatafiditra teto Madagasikara izany kolontsaim-pandrobana izany no hanana anjara fitantanana ny firenena ka mirary dia mirary izay hampandamoka ny fifanarahana aho (lasa extremiste ve aho amin'izany?). Matoa te-hanao io fitokonam-be etsy amin'ny kianjan'ny 13 mey io ny mpioko arahina sy anararaotan'ny mpandroba hanohizany ny reviny ny sabotsy 28 febroary 2009 dia mba ho fanehoan-kery hoe ka hanana vahana amin'ny fihaonana eo ambany fanaraha-mason'ny firenena mikambana mba hampiharana izao tetezamita izao. Mazava loatra fa toheriko izany tetezamita izany satria tsy hitondra mankaiza mihitsy. Any amin'ny tany mandroso hatrany ve no tena ampiharina ny lalàna rehefa misy mandroba sy mangalatra fa ny aty amin'ny tany an-dalam-pandrosoana tsy maintsy asiana fifanarahana mandrakariva? Anaovana kilalao tahaka izany mandrakariva ve ny vahoaka? tena tsy rariny kosa!
Vaka ny saina mahita ity fepetra napetraky ny arshevekan'Antananarivo vao manaiky ny hiverina hanelanelana izy. Hanaja ny teny nifanomezana ny mpifanandrina, malalaka ny fanehoan-kevitra izany hoe ny fahazoako azy dia tokony tohizana mandrakariva ny fihetsiketsehana an-dalambe ka mandrava ny tany amin'ny taratasy savaranon'ando nosoniavin'ny tenany ihany, ary ny tsy isiana fisamborana politika (na ny fahazoako azy dia ny tsy isamborana izay efa nikitikitika politika na dia efa nanao izay tsy mendrika nanapotika ny firenena na fananam-pirenena sy nanao fahotana mahafaty aza)! Koa raha izany no izy aleo mandamoka any ny fampifanatonana e! Ampihorohoroana mandrakariva izany ny olo-tsotra fa afa-manao izay danin'ny kibony hatrany ry zareo tsy menatra ny manapotika ny firenena? Tena tsy malagasy intsony aho izany manaiky ny zavatra tsy rariny toy izany! Rehefa manaiky ny hilefitra ka tsy hanao na inona na inona amin'io Asabotsy 28 febroary 2009 io ny filoha Ravalomanana amin'ny alalan'ny Emmo nat dia izay no izy ny aminy. Motraka izy ka aleo tsy mitondra tokoa ary miala avy hatrany!
Fitiavan-tena ve ny ahy raha miteny izany aho sa diso misolelaka loatra aho? Tsotra ny anton'izany! Manjakazaka loatra amin'ny atrehin'ny masoko ireo te-hitavana fotsiny ny hasasaran'ny hafa vao mahazo vola. Maninona raha mba misasatra sy mifofotra koa fa tsy manelingelina ny hafa e? Toy ny efa mitondra mihitsy ry zareo nahazo ity mpitolona ho amin'ny "demaokrasia" ity. Mampahatsiahy ahy ilay "fanjakan'ny madinika", nanararaotan'ny sasany hananganana ny TTS (tary Tonga Saina) handroba izay rehetra tsy mitovy hevitra aminy. Hitahita taratra sahady ny tsirin'asa hataony amin'ny alalan'ny "fampihorohoroana" rehefa izy no hitondra fa mbola maro moa ny jamba tsy mahalala afa-tsy ny fanesorana an-dRavalomanana ho vahaolana ialàna amin'ny fahatrana, na dia miharihary izao aza fa mihatra manerana izao tontolo izao, indrindra ny tany tandrefana ny krizin'ny toe-karena sy ny vola, ary dia "manivaiva" ny "mpanaja ny ara-dalàna" ho tsy mahalala menatra ka tako-kenatra sisa no "hitafianay". Efa izay toe-tsaina tia manala olona izay no efa nahavoa taloha ka mbola tohizana hatrany. Izay tokoa ilay kinga amin'ny fandravana fa votsa amin'ny fananganana e!
Dia mihomehy aho mahita izao fivorian'ny mpitarika antoko politika izao ka mametraka an'i Andry Rajoelina ho "mpitarika" azy rehetra, mametraka an'ilay "tsy miankina" ho filohaben'ny fanoherana! Tadidinareo ve ny 2001? Tezitra dia tezitra tokoa ny filoha Nasionalin'ny Leader Fanilo Itpkl Herizo Razafimahaleo tamin'izany fotoana izany niteny hoe "Oviana koa no ny antoko politika indray no misintaka tsy hifaninana ka omena ny "tsy miankina" ny safidy?" rehefa nisintaka tsy hifaninana ny filoha Nasionalin'ny AVI (Asa Vita no Ifampitsarana ka rehefa hita fa nahavita be ny filoha Ravalomanana dia novaina indray ny anaran'Antoko ka natao hoe Akaikin'ny Vahoaka Indrindra). Dia izay teny izay ihany no atsidiko ny antoko Leader Fanilo ka ivereno vakiana fa tsy soratako intsony. Mieboebo manko ry zareo manao hoe "Izahay no voalohany nilaza fa tsy mety mihitsy io fomba fitantanan'ny filoha Ravalomanana io!". Fa manantena inona hatrany ary ry zalahy mpanao politika ireto? seza? fa angaha tsy nisara-kevitra rehefa nandeha ny fanendrena minisitra an-dalambe mpamaky ny trano-na Minisitera? Hay e efa niova filamatra ny Leader Fanilo ka mankasitraka indray ny fidinana an-dalambe e! iny indray no tsy hitako!
Farany, efa nabosako mandrakariva teto ny tokony handravana ny antenimieram-pirenena hanaovana fifidianana mialoha ny fotoana fa tsy ekeko velively kosa ny fifidianana filoham-pirenena mialoha ny fotoana fa dia niova ny hevitro ankehitriny. Mety ho mahasoa ny mpanohana an-dRavalomanana izany, satria tsy hankasitraka fandrobana sy fandoroan-trano ary fanendahana hihatra aminy velively ny olo-tsotra any Ambanivohitra rehefa izay no averimberina aminy mandritra ny fampielezan-kevitra (izay voa aza tezitra fa fandresen-dahatra hahomby io!) koa dia mihevitra aho hoe aleo ajanona fotsiny amin'izao, na dia matimaty foana aza ny maty tamin'ny tolona satria efa izany hatrany no nitranga hatramin'ny 1972, eny 1947 aza, no mankaty! Fahamarinana mandratra fo ny Besinimaro io nefa aleoko tsy mihatsaravelatsihy! Raha hisy manko ny fifidianana na fampielezankevitra dia tsy hisy raharaha ho vanona eto fa tena ady saritaka mivantana no ho hita. Ny fampihorohoroana manko no tena hanjaka fa tsy ny fampielezan-kevitra nefa tsy hisy hanaiky hampihorohoroana ny mpifanandrina, noho izany tsaratsara kokoa tsy misy fifidianana na fitsapa-kevi-bahoaka noho ity toe-draharaha ity. Tokana noho izany ny vahaolana hitako! Adabohy ny fikomiana! Fanamarihana: tsy mandatsa-dranomaso ihany ilay baomba nafarana avy any Shina fa mampangidihidy lozantany ihany koa... asa iza angaha no mety hahita ny fanefitr'ilay mampangidihidy? ( aza hitako mihaotraotra ny iray fiangonana rehefa tonga ny alahady! hiharihary ihany ny mpitolona mafana fo raha izany koa). Hevitro ho ahy samirery no tena nanaovako izao soratra izao nefa aleo zaraina ihany ho hitan'ny rehetra fotsiny.
jentilisa 27 febroary 2009
Tsy nampino ahy tamin'ny voalohany ny antso hanaovana sit-in teo anoloan'ny kianjaben'i Mahamasina androany alakamisy 26 febroary 2009 ho fanesorana ny PDS Guy Rivo Andrianarisoa noho ny maha-andro tsena azy indrindra. Isaky ny alakamisy manko ny tsena ao Mahamasina ao nefa dia izay no fanapahan-kevitry ny mpitarika ny tolona. Hevitra tena nosainina tokoa ve sa taitai-bombina tahaka ny iampangana ny filoha miova hevitra tampoka eny ampisidinana eny ihany koa? Misy zavatra kendrena mivandravandra be ao.
Voalohany, sao mba mifangaroharo manampy isa ny mpitolona ao ny mpiantsena sy ny mpivarotra tsy nahalala izay hitranga. Efa misy sahady manko ny fanahiana fa tsy hahazo olona betsaka mihitsy ry zareo dia aleo natao teo anoloan'ny kianja ny sit-in. Marihina mazava aloha fa tsy ao ny PDS notendren'ny fanjakana no miasa fa ery Tsimbazaza ery ka mampihomehy ihany ilay sit-in. Lasa avy hatrany ny fanontaniana hoe naninona raha natao tao anaty kianjaben'i Mahamsina mihitsy hahitana ny habetsaky ny olona? sa menatra? Tena indraindray mamelona fankahalana frantsay mihitsy ny ataon'ny mpampita vaovao frantsay milaza fa 3000 ny isan'ny olona nanao io sit-in io. Tomba-maso tsotra dia itarafana fa 500 ireny olona ireny ary raha be miaraka amin'ny mpanao tazan-davitra no mety hahatratra 1000 (izany hoe manahirana mihitsy aloha ny manisa olona an-dalambe manavaka ny mpitolona sy ny te-hijerijery e!). Fa raha tao anatin'ny kianjabe ry zareo dia mety hifampijerijery sy hifampamenamenatra ka mety hampisintaka ny hafa mahita ny hamaroany sy hampihomehy ny mpandalo hoe ireo ve ry zareo?
Faharoa, hanakorontana tsotra izao no tanjony matoa sady natao teo ivelany (an-dalambe) ny sit-in no andro tsena no anaovana azy. Toa sintonina tsikelikely ny mpanatrika hieritreritra hoe "aleo amboarina ireto mpivarotra tsy mety miala ireto" sady efa fahazarana tafara-dalana amin'ny tolona ataony rahateo moa ny mandroba (sy ny mandoro). Tsy miraharaha ny manodidina azy mihitsy ry zareo fa atatatata mafy ny fanamafisam-peo tahaka ireny hoe tsy misy hopitaly tsy misy sekoly manodidina azy ireo. Tenim-pankahalana ve izany soratako izany sa filazana ny marina sy ny zava-misy? Efa nisy aza moa ny fandrahonana ankolaka nahazo ny mpivarotra koa dia naleon'izay tsy te-ho very entana niala tsimoramora. Ny mpivarotra fanaka kosa moa dia miandry ny rariny sisa atao fa tsy mbola tonga tsinona ny fiara mitatitra ny entana mody. Mazava loatra fa nisy tamin'ny mpivarotra sy ny mpandeha anaty fiara fitaterana nandalo teo akaiky teo no voaroba. Tena jiolahy sy jiovavy tafara-dalana mihitsy ireto. Tena mbola misy manam-pahaizana amin'ny fanodikodinana ny sain'ny olona mihitsy koa ao ka nampihevitra ny sasany "hikarakara ny tsenan'Anosibe" indray. Moa va tsy araka ny efa nolazaiko tany alohaloha tany hoe ho avy koa ny handrobana sy ny handorana ny eny Anosibe? Foto-drafitr'asa vitan'ny filoha Ravalomanana ihany koa manko ireny.
Tsy nampoizin'ny mpitolona ny fahatongavan'ny Emmo-nat niditra an-tsehatra tsikelikely rehefa tonga ny atoandro (fiarabe iray sy pick up roa aloha no hitako), tsy taitra mihitsy nitsofoka tany anaty olona, hay haka ny "sono-mobile" sa hampijanona ny tabataba no tena tanjona. Nasain-dry zareo niala ny tao anaty fiara no fijery ilay miaraka amin'ny mpamily? Ny hafa kosa indray nanosika tsikelikely ny "mpitandro ny fandriampahalemana an'ny TGV". Minitra vitsy vao tonga saina ny mpitolona ka raikitra ny tabataba sy ny toratoraka. Niala tsimoramora ny Emmo-naty rehefa tsy azo izay nilainy, tsy taitra mihitsy izy ireo. Tampoka teo, nipoaka ny baomba mandatsa-dranomaso sy mankarenin-tsofina, tsy maintsy hoe homelohina indray ny Emmo-nat satria toerana manodidina sekoly sy hopitaly araka ny efa nolazaiko teo anie eo e! Nanavotr'aina ny olona teo; fa niverina ihany afaka fotoana fohy. Nisy nahita ary fa mbola misy Emmo-nat hafa tao amin'ny kaomisarian'i Mahamasina eo akaiky eo. Tadiavin-dry zalahy hotafihina ireo fa soa ihany fa tonga ny namany (nandeha an-tongotra kosa ireto). Nanao tifi-danitra ihany koa ny saiky hotafihina ka nampirifatra ny olona vorivory teo indray. Nisesisesy amin'izay ny fitifirana baomba mandatsa-dranomaso (toy ny basy manko ny fitaovana) ka izay misy olona mivorivory sy be fandrangitana dia "tifiriny soa amantsara. Tsy mahagaga raha voatosika hatreny amin'ny fisasahan'ny tambohon'ny St Michel ny mpandrangitra saingy tsy nanenjika ireny intsony ny Emmo nat fa ny lalana mankeny Anosibe no nasiany mpitandro ny filaminana.
Ny tolakandro manontolo (hatramin'ny 6 ora sy sasany hariva) no "nanadiovan'ny Emmo-nat" iny Lalana mankany Anosibe iny manomboka eo amin'ny rond-point Anosy ka mandra-pahatonga hatreny anoloan'ny tetezan'Anosizato. Ny tifitra baomba mandatsa-dranomaso no mifaninana amin'ny tora-bato. Mazava loatra fa ny hanosehana ny mpandroba no tena tanjona tao anatin'izany rehetra izany, sady misoroka ny fandrobana sy fandorana ny tsenan'Anosibe e! Marihina fa tsy taitra tsy mihazakazaka hanenjika olona mihitsy ny mpitandro ny filaminana nandritra ny niasan'izy ireo fa manao dia milamina hatrany.
Fa hiverina kely tamin'ilay omaly alarobia indray aho. Soa ihany aho fa efa nanoratra taminareo fa nitondra delegasiona matanjaka ny TGV omaly nankeny amin'ny Le Hintsy Ambohimanambola fanatontosana ny fihaonan'ny roa tonta. Mazava loatra fa ny fahatongavan'ireto vahiny maro dia maro tsy voasa ireto no fialana nataon'ny mpitondra fanjakana tsy hanatrehan'ny filoha ny fihaonana sady nambaran'ny filoha Ravalomanana rahateo fa ny filohan'ny Antenimiera ny Me Jacques Sylla mihitsy no niantso azy tsy handeha eny ho fitandrovana ny ainy. Misy moa ny manoratra hoe tsy tonga tamin'ny fifampidinihana savaranon'ando atao ny maraina (alarobia io izany) ihany koa ny solontenan'i Andry Rajoelina (ny radio mada no nanambara) saingy tsy mahafantatra izay antsipiriany amin'iny resaka iny aho ka sady tsy afaka manamarina no tsy afaka mandiso ilay tokony hisy ny maraina. Ny hitako dia ny solontena manelanelana ny 20 - 30 niditra ny vavahady (ny mpikambana ao amin'ny governemanta an-dalambe sy ny mpiara-miasa amin-dRatoa Ratsivalaka) no azoko lazaina. Mazava loatra fa karazana paik'ady saiky hanapohana ny filoha no tanjona tahaka ny tsy hahalalana mandraka ity androany ny toerana saiky handehanana tamin'ny Sabotsy lasa teo. Mahavariana fa tsy nisy tamin'ny mpanao gazety, na tsy naseho vahoaka ny valinteny, nanontany an'i Andry Rajoelina ny antony nitondrany ireo olona tsy tokony ho ao anatin'ny delegasiona ireo. Zavatra iray nahatezitra ahy koa io "fanadinoana" io.
Misy ny zavatra tsikaritra tamin'ny tenin'ny Arshevekan'Antananarivo izay toa tsy dia hitako loatra ny nanamarika azy. Efa voambarako ihany moa ny antso nataony tamin'ny mpitandro ny filaminana hiaro ny olona sy ny fananany. Efa fampitan-kafatra ankolaka io ilazany fa mahalala ny zavatra kononkonina izy ka tsy manaiky ny hiray petsapetsa amin'izany. Fa ny faharoa tena tiako ampitaina dia ilay filazany manao hoe: "Misy fetrany anefa ny asa sy ny fahefan’ny mpanelanelana satria tsy mipetraka ho mpitsara izy". (1) Misy amin'iray amin'ny roa tonta no mikasa ny hanaovana ny fotoana ho karazana fitsarana, izany hoe manao izay tsy ifanarahana tsotra izao fa te-handany fotoana amin'izay tsy famahana olana velively; aleo ho an'ny Fitsarana ny asany fa tsy terena hanao ampamoaka ny FFKM. (2) Misy amin'ny ankolafy no manery ankolaka ny FFKM hiandany amin'ny mety ho fanadisoana ny ataon'ny iray na fanamarinana ny ataon'ny iray, rehefa tsy nanaiky ny FFKM dia lazaina amin'izay fa efa manana fiandaniana, paika hanaovana izay tsy isian'ny fifanarahana ihany koa izany. (3) mety ho be loatra ny fanerena mahazo ny tenany manokana koa naleony tsy miditra amin'ny fanelanelanana intsony, angamba matanjaka noho ny teny hoe "sambatra ny mpampihavana fa izy no atao hoe zanak'Andriamanitra" io antony manery azy tsy hanohy ny fanelanelanana intsony io. (4) Mety ho mahatsapa ihany koa izy fa tsy hisy raharaha ho vanona mihitsy amin'ny resaka ifanaovana amin'ny roa tonta, mety ho samy milaza ho mpitondra ny tenin'ny vahoaka. Izaho manokana dia efa tsy rariny mihitsy ny karazana fampitoviana lenta ny roa tonta nefa raha izay moa no nivoahan'ny ala-olana mba noleferiko ihany. Mazava loatra ao anatin'izany rehetra izany fa tsy mamely ankolafy iray velively ny Arsheveka raha naka iny fanapahan-kevitra iny araka ny fjeriko.
Koa raha politika fanorona no nampiharina nandritra ny fotoam-pihetsiketsehana dia niova ho lalao karatra "poker" indray izany rehefa natao ny fifampidinihana. Heveriko fa tsy mpahay momba izany "poker" izany ireto mpitari-pivavahana ireto (nefa asa moa!) ka izay no mety tsy ahatakarany izay tena ao an-tsain'ireto mpilalao andaniny sy ankilany ireto. Samy hitaintana fatratra indray izany ny rehetra amin'izay mety hitranga etsy Analakely amin'ny Asabotsy 28 febroary 2009 ho avy izao. Hosakanan'ny Emmo-nat ve ny "fitokonana" (fa tsy "fihaonam-be" an!) sa avelany amin'izao? Ho tonga maro ve ny mpanohana ny TGV sa efa manahy fa hisy ny fifandonana eo aminy sy ny mpitandro ny filaminana ka aleo mipirina any an-trano? Ho tonga mialoha ao ve ny mpitandro ny filaminana sa handroaka izay efa tonga mivorivory kosa? Raha izaho manokana dia mahita kokoa ny fahombiazan'ity paika faharoa mandroaka izay efa tonga ity... io hatrany manko tao ho ao no nahomby hatreto. Ny mpanohana ny ara-dalàna (ny filoha Ravalomanana) moa amin'ny ankapobeny dia maniry ny handravana io "fitokonana" io no sady nankasitraka rahateo izay nataon'ny Emmo-nat androany Alakamisy, ary raha azo atao aza dia misambotra ny lohandohan'ny mpisorona mihitsy aza. Dia Asabotsy izany mifankahita...
jentilisa, 26 febroary 2009
Hita mazava fa nisy olona diso paika teto. Ny maraina androany alarobia 25 febroary 2009 dia efa nisy fanentanana tao amin'ny radio Viva ny hanondroan'ny mpiasam-panjakana solontena telo isaky ny departemanta misy azy any amin'ny minisitera any hidinika ao amin'ny foibeny ao Andohan'Analakely izao. Mazava ny tian-katao fa ny hanentanana sy hamoriana araka izay azo atao ny mpiasam-panjakana mba hitovy lenta tahaka ny tamin'ny 1991 indray ny tolona. Mariho tsara anefa fa tamin'ny 1991 dia nahazo ny karamany ara-dalàna soa aman-tsara ny mpiasam-panjakana am-bolana nitokonany na dia nikatona aza ny biraom-panjakana rehetra fa ahian'ny mpiasam-panjakana kosa ny tsy hahazoan-dry zareo ny karamany amin'ity indray mitoraka ity raha vao manapaka eo izy. Tena masaka tao an-dohan'ny TGV hatry ny ela noho izany ny hiverenana hamory olona eo amin'ny kianjan'ny 13 mey indray rehefa tonga ny fotoana ary mahafantatra izany soa aman-tsara ny filoha, araka ny fijeriko azy. Niova tampoka moa ny fandaharam-potoanan'ny mpitolona tamin'ny Sabotsy 21 febroary 2009 raha nisy iny diabe saiky hotontosaina iny.
Somary nahavariana ahy ihany manko io fiovam-pandaharam-potoana tamin'ny ora farany io, tsy fantatro aloha tamin'io fotoana io na efa fantatry ny TGV na tsia ny nisamborana an'Atoa Ranjivason Jean Théodore na tsia, fa dia araka ny toe-draharaha aloha io. Heveriko fa kendry tsara ny an'ny FFKM nametraka ny ora ho amin'ny 1 ora folakandro tamin'io sabotsy 21 febroary 2009 io tsy hanaovana izany diabe izany izay nampanahy be ihany ny mety ho niafarany, sady ny mpitolona rahateo tsy mahalala izay hahafaty azy na dia samy mihevitra ny ho fetsifetsy aza ny maro. Nahatsikaiky ihany koa anefa ny faharetan'ny fotoana isaky ny mandeha ilay fihaonana fa tsy misy maharitra ora iray mihitsy (in-telo misesy izay). Mazava loatra araka ny fijeriko fa fialana olana fotsiny ilay tamin'ny sabotsy iny nefa dia nanaiky i Andry Rajoelina.
Efa tarataratra ihany fa raharaha tsy ho vanona izy ity. Mifandaka atsimo sy avaratra manko ny resaka tiana ho entina. Ny ao amin'ny TGV mitaky ny hamotsorana ny voasambotra, fahazoana miteny amin'ny alalan'ny TVM mandritra ny telo minitra (te-hahalala izay tena misy ny trano fiasana vaovao angamba izy satria toa voatazona ho tsiambaratelo aloha ny toerana misy azy na voaaro fatratra), fanesorana an'i Guy Rivo Andrianarisoa tsy ho PDS ny tanànan'Antananarivo intsony. Matoa anefa ny Filoha miresaka zavatra tsy eritreretin'ny Ben'ny tanàna efa voaongana mihitsy dia hafa ny sainy sady mety ho fanarian-dia no tena tanjony, fandaniam-potoana hiomanany ihany koa amin'izay kasainy hatao rahampitso sy rafakampitso. Mazava dia mazava fa tsy hiditra resaka tetezamita mihitsy ny filoha nefa dia io no asesiky ny sasany, indrisy fa na dia ireo heverina ho manam-pahaizana aza dia milaza izany ary na dia ny gazety heverina ho tsy miandany aza dia mieritreritra ny karazana rafitra ajoro amin'izany tetezamita izany.
Nampisy fiovan-kevitra teo amin'ny filoham-pirenena ve ny fitsidihan'ny tao amin'ny Antenimieran-doholona azy ka namoahan'izy ireo ihany koa ny tsy fankasitrahana velively izany rafitra tetezamita izany. Ny hita aloha dia lasa nandeha tany Toamasina sy Mahajanga izy, tsy hamory vahoaka araka ny nolazain'ny tao amin'ny Viva Radio tamin'ny maraina fa ny lehibebe tao an-tanàna sy indrindra ny miaramila tao amin'ireo toerana ireo ka namatrapatraran'izay nanatrika indray fa hanaja sy hankatò ny ara-dalàna ny miaramila (sady ho fahafaham-baraka ho azy araka ny hevitra naposako tany an-kafa raahteo izany hidiran'ny tafika avy any ivelany izany) hoe Tsy ilaina ny rafitra tetezamita fa rafitra maharitra hampisy fanaraha-maso tsara ny asan'ny mpanatanteraka (antenimiera). Azo lazaina fa tsy nataon'ny filoha ho laharam-pahamehana velively ny fihaonana tokony hataony tamin'i Andry Rajoelina. Tamin'ity fotoana tsy tontosa ity anefa dia anelanelan'ny 20 sy 30 teo ho eo ny isan'ny delegasiona nentin'ny TGV hokasaina hanatrika ny fotoana ve? Ny an'ny filoha kosa dia solontena roa monja no tonga ary nahalatsa-panontaniana hoe fa angaha hisy tsanga-tanana hatao ka nentina jiaby ity ekipa ity?
Mba manana ny hevitro mikasika ny tetezamita letrezana ity ihany koa aho fa hevitra telo ihany no hambarako etoana: (1)Fandaniambola iniana itadiavana fanoloana mpitondra no dikan'ny tetezamita, noho izany tsy mandeha ilalana amiko. Eto avokoa manko no ampidirina ny akamakama tsy nahazo toerana rehetra nefa dia hokaramaina avokoa ireo rehetra ireo. Ary dia hiova endrika indray ny fandaniam-bola mety hihoam-pampana hataon'ny Fanjakana, nefa moa tsy aleo ve samy manana ny pitipitiny aby ;) ? (2) tsy hisy drafitra maty paika na tondrozotram-pampandrosoana ny firenena fa fampandehanan-draharaha fotsiny no hatao, noho izany, mety ho tafiditra ho fanapahan-kevitra ny tsy handraisana ny vovonana roa (Afrikana sy mpiteny na mampiasa ny teny frantsay) izay tsy zakan'ny mpanohitra mihitsy ny mihaino azy fa heveriny ho tsy misy dikany velively ireo.(3) Tsy nikatso tanteraka akory ny toe-draharaha teto (fa fanapotehina no tena nisy) ary raha tadiavina ny hisian'ny fanekena ny fivondronambe iraisam-pirenena dia tsy maintsy izay mifanaraka amin'ny Lalampanorenena efa natsidik'izy ireo ihany no vahaolana raisina voalohany toy ny fandravana ny antenimieram-pirenena sy fifidianana depiote vaovao. Eo vao hita mazava ny misy ny maro an'isa; ka eo no ivoahan'ny olona na antoko na fikambanana hitondra sy manana ny ampahany maro ao amin'ny governemanta, ary tsy ilàna ny fanalana ny filoham-pirenena na oviana na oviana izany hatreto. Tsy ilaina tenenina akory izany hoe goernemanta fampihavanam-pirenena sy ny karazany izany, fa ireny hatrany no mampisy ny zavatra sadasada tsy hampandroso an'i Madagasikara na oviana na oviana. Ny Fampanajana hatrany ny rafitra demaokratika nefa hametrahana tsikelikely ny fivoarana no antony tsy ilana ny tetezamita ao anatin'izany rehetra izany.
Ity misy tranga iray, any ambanivohitray (miala tsiny kosa aloha tsy hilaza ny toerana) eto amin'ny faripiadidian 'Antananarivo, dia anisan'ny kaominina nahazoan-d Ravalomanana Marc ampaham-bato kely indrindra tamin'ny 2006. Ny mahavariana amin'ny resaka ataon'ireo olona any ka miresaka dia samy nisento avokoa rehefa tsy voaongana ny filoha tamin'ny andron'ny alakamisy nanafihana minisitera iny. "Rehafa tsy nahala azy tamin'iny dia tsy hahala azy intsony!", hoy ny ambentin-dresak'izay ireo. Olona tsy mety hiakatra an'Antananarivo Renivohitra noho ny korontana amin'izao fotoana izao ireo nefa dia izay ny fomba fiheviny. Tsy mahalala sy tsy te-hahalala izay dinika nisy teo ry zareo amin'ny ankapobeny. Tsy fantatro izay any amin'ny kaominina hafa any ambanivohitra any, nefa tsy azo itarafana ny tontolo ambanivohitra ankapobeny velively io voalazako io na dia nampieritreritra ihany aza.
Fa hiverina amin'ny resaka ihany aho. Efa nambarako tany an-kafa ihany koa fa tokony ho karazana fihaonam-bem-pirenena ihany koa no takian'i Andry Rajoelina mba tsy hahatsiaro ho voailikilika ny hafa. Mety ho hitan'ny sasany angamba izay hevitro izay ka nahatonga ny antson'ny filoham-pirenena hitodika amin'ny antoko politika sy hiantso izay rehetra vonona amin'ny fampandrosoana ny firenena amin'izy ireo. Toa tsy te-hamaly izany anefa ny antoko hafa fa toa izao fitakiana hanalana ny filoha sy ny tetezamita ary hamotsorana an'i Jean Theodore Ranjivason ihany no takiana. Tsy nahay nanararaotra indray ve ny antoko hafa teto? Heveriko anefa fa hafatra ankolaka tian-kampitaina amin'i Andry sy ny hafa io nitazonana an-dRajivason io fa dia tsy haiko foana raha mahazo resaka na tsia ny hafa. Mialoha ny farany: Heveriko fa ninia ny tsy hanatrika ilay fihaonana androany ny filoha ilazana fa tsy hidinika resaka tetezamita na oviana na oviana izy, raha vao izay no lohahevitra eo!
Farany: nampieritreritra tokoa ny niantsoan'ny Arshevekan'Antananarivo ny miaramila hiaro ny olona sy ny fananany araka ny sata ijoroany. Efa nahatsinjo zavatra sahady ve izy manao izany? Efa nanapaka rahateo i Andry fa ho tapaka hatreo ny fifampidinihana. Hiditra amin'ny fanaintainana andininy faharoa amin'izay ary ve isika sa hisambotra izay rehetra mandika lalàna amin'izay ny mpitandro ny filaminana rehetra? Efa hafatra mipetraka ihany koa manko ny famoriana ny mpitandro ny filaminana tany Toamasina sy tany Mahajanga ireny. Tena rediredy koa izany vitako androany izany!
jentilisa 25 febroary 2009
Manahirana ny miresaka indraindray fa misy indray ny mandrirotra ny teny ho any amin'ny tsy nosoratana. Mazava ny teny malagasy fandrao mbola misy ihany ny tsy mahalala na mody tsy mahalala. Ny tena manahirana dia ny ankamaroan'ny mpampita vaovao tokony hitaiza ny vahoaka hahay handinika indrindra indray no manasaritaka. Nahavariana mihitsy ny filazan'ny ankamaroan'ny gazety mino kokoa ny tenin'ny iray tamin'ny nifanaraka fa minia mikimpy eo anatrehan'ny voasoratra. Izay tokoa angaha no maha-Malagasy ny Malagasy... tsy miraharaha izay mipetraka an-taratasy fa mino mandrakariva ny tenin'olona. Tsy hatao hahagaga loatra raha handika ny fifanarahana ny iray na ny roa tonta rehefa avy eo "satria tsy nosoniaviny" io.
Noraisina mihitsy ny Rakibolana Malagasy teo ambany fitarihan'i Régis Rajemisa - Raolison navoaka tany Fianarantsoa tamin'ny 1985 © Ambozontany Fianarantsoa dia ao amin'ny takelaka faha-124 no ahitana ny fanazavana ny teny hoe "Atsahatra" izay midika toy izao: "Ajanona, faranana tsy asiana tohiny intsony...". Tsy midika velively io hoe "Aato":"Ajanona kely fa tsy tohizana; tapahina: naato ny fivoriana mba hahafahana mifanakalo hevitra". Fanontaniana: Voafandrika ve ny avy amin'ny mpitolona raha nanaiky ny teny fa indrindra soratra hoe "atsahatra"? Tsy tokony hisy intsony ny fifanazavana maharitra tahaka izay atao amin'ny gazety tahaka ny mbola te-hahita gidraka handafosana gidraka sy ny radio te-handamina ny olony angaha no marina kokoa... Averimberina mandrakariva sy atao lohateny lehibe manko ny hoe "fampiatoana" no natao.
Ny irariana dia mba ho tontosa hatramin'ny farany ny resaka ary hilamina amin'izay ny firenena. Izaho manokana dia sarotra dia sarotra ho ahy ny hivoahana tetezamita amin'ity resaka ity. Amiko manokana manko dia ny filoha Ravalomanana no nanana ny tombony kokoa. Mihevitra aho fa ninia hametraka ny fotoana ho amin'ny 1 ora tolakandro ny FFKM hanajanonana ny diabe kasaina hotontosaina izay tsy fantatra hoe ho aiza no aleha... tombatombana avokoa ny resaka najorony rehetra tahaka ny hoe any Iavoloha, Ivato (Sheraton na 5 etoiles araka ny fahalalan'ny maro azy na seranam-piaramanidina iraisam-pirenena), Betongolo, Soanierana (toby misy ny fitobian'ny fitaovam-piadiana eto Madagasikara), Ambohimanambola (ity tsy haiko na ny foiben'ny jirama na inona loatra... tsy azoko). Fahafaham-baraka ho an'ny filoha fotsiny no nokendrena hanaovana ilay diabe izay tsy tontosa. Ny an'i Andry Rajoelina kosa indray, ny tombony ho azy amin'ity fiandoham-pifanarahana ity dia ny tsy hisamborana azy... (efa mazava hatry ny ela io na dia betsaka aza ny mitaky izany) ary tsy hisy ny arakaraka. Fomba fijeriko fotsiny izany fa tsy voatery ho izay tsy akory no tena marina. Ny lalana tsotra indrindra raha ilaina dia ny handravana ny antenimiera sy hisian'ny fifidianana depiote vaovao ka raha mandresy ny mpanohitra dia mandeha izany ny "cohabitation" fa tsy midika fanesorana ny filoha velively izany (ho diso fanantenana ihany koa izay mihevitra filoha hiala eo).
Jentilisa 23 febroary 2009
Faly dia faly aoka izany tahaka ny efa nahaongana fanjakana ireny ny mpanohana ny TGV ary nalahelo sy nitroatra tamin'ny fialan'ny mpitandro filaminana nihemotra fotsiny tsy nisy fifampikasihana (izany hoe tsy nisy fifanosehana velively) eo amin'ny roa tonta akory ny tsy mankasitraka ny fanjakazakan'ny governemanta an-dalambe. Mivandravandra manko fa tsy nampiasa na inona na inona tamin'ny fitaovana eny ampelatanany ny mpitandro ny filaminana; lany bala ve sa inona? Mazava loatra fa baiko no noraisiny dia tanterahiny, na misy tetika ambadika ao na misy fifanarahana miafina tsy takatry ny sain'ny sarambambem-bahoaka toa anay. Maro noho izany tamin'ny mpanohana ny fitondrana ara-dalàna no tsy te hipetrapetra-potsiny amin'izao toe-javatra mahasorena azy izao. Hoy kosa anefa aho, izay efa fantatrareo mpamaky ihany ny fironan-kevitro, hoe aza misioka fa mbola tsy tafavoaka ny ala!
Raha jerena amin'izao fotsiny eo amin'ny toe-tsaim-panohanana olona iray dia mahery eo amin'ny saikolojia (psychology) amin'izao fotoana anoratana izao ny TGV, nefa azoko lazaina fa voafandrika soa amantsara ry zareo. Alahatro tsikelikely ny hevitro: Tsy nikasi-tanana mpitolona politika mihitsy teto Antananarivo (tsy miresaka faritra hafa aho eto) ny mpitandro ny filaminana. Eo amin'ny fomba fijeriko raha vao mahita izany ireo mpanao gazety vahiny mety ho nijery ny toe-draharaha teo Anosy androany dia ho gaga ka hanao hoe toa mitady ho tsara noho ny any aminay izy ity lehiretsy! Ny any amin'ny tany tandrefana aza raha tafahoatra ny ora ijanonanao eo amin'ny arabe, nefa ianao tsy betsaka manao ahoana no manelingelina ny fifamoivoizana dia azon'ny mpitandro ny filaminana tsara ny manala anao, na misintona anao, tsy misy mahazo midaroka ny roa tonta mandritra izany fotoana izany (fomba fijeriko tsy mbola nivoaka an'i Madagasikara sady tsy mieritreritra ny hiala eto velively izany). vokany, tsy nisy ny ra mandriaka izay mety ho notadiavina teto...
Manaraka izany, tsy nahita mpanao gazety vahiny nanaraka ny nataon-dry zareo tamin'ny famakiana trano izay ho avy intsony aho. Raha mba teo manko ry zareo nanatrika mivantana ny zavatra manaraka taorian'ny nialan'ny mpitandro ny filaminana tsy hifanandrina amina andian'olona mety ho nivandravandra tamin'ireo Malagasy nitodika tany aminy ny hivikivin-doha mety ho nataon-dry zareo vahiny ireo. Ataoko fa fahadisoan-kevitra mihoam-pampana ihany ny nitondra olona ampolony maro, indrindra ny mpanao gazety malagasy, hijery sy hitantara mivantana ny vakintrano izay hotontosaina, nefa izay moa no lalànan'ny mangarahara sady tahaka ny azo atao daholo ihany ny zavatra rehetra, eny fa na mangalatra aza, rehefa atao mangarahara tahaka izao. Ho porofo mitohoka amin'ny tendany daholo anefa ireo sary sy lahatsary ho hitan'ny besinimaro rehefa avy izay andro iray izay, satria mbola sarotra ny hiampanga olona mitonotonona ho izao na izatsy fa ilaina ho hita mihitsy ny zavatra nataony tamin'ny fikasana tao anatiny.
Fahatelo, nilalao ora ihany koa ny "mpanara-dalàna" nampivezivezy ny olona manofinofy hipetraka eo amin'ny sezan'ny minisitra sy alain'ny mpanao gazety sary eo ambonin'izany seza izany fa mety tsy ho tsapan'ny ao amin'ny governemanta an-dalambe izany. Fantatsika fa tao amin'ny minisiteran'ny filaminana anatiny sy ny minisiteran'ny atitany no nidiran'ny governemanta an-dalambe voalohany, narahin'ny mpanao gazety, sy izay mety ho mpanarakaraka fotsiny eny. Raha nojerena tety ivelany dia tahaka ny tsy misy miasa tao, nefa dia saiky tao amin'ny biraony avokoa ny mpiasa rehetra tao amin'ireo minisitera ireo, mbola ora fiasana ara-dalàna manko tamin'izany ora izany satria nialoha ny tamin'ny dimy ora (tokony ho tamin'ny efatra ora aza no nirava ny mpiasa amin'ireny toerana ireny araka ny fahalalako azy), entin'ny fitondrana ara-dalàna izany hanaovana tatitra rehefa tonga ny fotoana fa "mihodina soa aman-tsara mashinina" no tonga ireto olona ireto. Izany hoe eo amin'ny fomba fijery dia tsy ny avy amin'ny tetezamita velively no nibaiko ireo mpiasa ireo niasa teo tamin'ny ora fidirany ka toy ny manelingelina indray aza ny nidirany raha azo noheverina.
Mialoha ny hidirana ny tranon'ny minisitera anefa dia nihidy cadenas ny vavahady fidirana tamin'ny tranon'ny minisitera. Nolazaina fa haka vadintany ry zareo, fotoana maharitra mihitsy ny niandrasana ireo "vadintany" mirahalahy mianaka. olona nitondra fitaovana famakian-trano ireto nolazaina ho "vadintany" ireto. Nisy ny nangataka ny taratasin'ireto vadintany ireto saingy ny valin'izany fangatahana izany dia hoe: "tsy hamaky trano izahay fa hitsidika ny toerana fotsiny". Mazava loatra ihany koa anefa fa tsy maintsy misy ny taratasy avy amin'ny Fitsarana vao mifanaraka amin'ny lalàna ny famakian-trano atao, ny ivelan'izany moa ary izany ny tranga eto, efa tsy ara-dalàna mazava loatra ka mitovy amin'ny halatra ihany. Firy sahady izany ny fahadisoana vitan-dry zalahy? miditra trano tsy nahazo alalana izany ry zareo (ary tahaka izany na dia ny tamin'ny 1991 ireny aza) fa am-pilaminana araka ny filazan-dry zareo moa izany. Tsy nisy nampandroso ry zareo ary tsy manana fahefana handroso fa notanterahiny ihany.
Tonga teny amin'ny varavarana indray, indrindra fa teo amin'ny varavaran'efi-trano fiasan'ny minisitra dia naseho ny besinimaro tamin'ny alalan'ny fahitalavitra izany atao hoe famakian-trano. Tena nikatrokatroka tokoa moa ny maritoa sy ny pinces... mampahatsiahy ny fomba famakiana ny tranombarotra sy ny tranom-panjakana tamin'ny 26 sy 27 janoary 2009 mihitsy ry zareo a! fa ny eto moa ny tranon'ny minisitera sy ny varavaran'ny biraon'ny minisitra no vakiana. Dia ahoana izany no hitranga rehefa niala teo izy ireo? navela nidanadana fotsiny ve ny varavarana sa mba nisy fombany moa ny fanidiana ireny varavarana ireny? Tsy nisy nitatitra ny tamin'iny. Raha tena vadintany tokoa no nanao ny asa dia nohamarinina an-taratasy avokoa ny fitaovana rehetra mialoha ny hidiran'ny hafa nampandrosoin'ny tompontrano saingy inona moa no nitranga? Vao nivoha ny varavarana dia nibosesika avokoa ny rehetra tsy nisy anavahana. Mazava loatra fa tsy fantatra intsony izay mety ho fitaovana na zavatra rehetra nisy nitsaika tany anatin'ireny birao nibosesehan'olo-tsy fantatra maro ireny, efa karazana fandrobana sahady ihany no natao noho izany. Heloka hafa miandry koa izany amin'ny fotoanany. Ny fanalana ny sarin'ny filoha Ravalomanana teo amin'ny toerany moa manginy fotsiny.
Fahadisoana hafa ihany koa no vita tamin'ny minisitera roa ambiny satria efa nihoatra ny ora fiasana no nidirana tamin'ireo birao ireo. Efa dify manko ny tamin'ny enina ora. Moa tsy ireny mpangalatra ireny mihitsy nefa dia notanterahina ihany ny hiditra tamin'ireo toerana roa ireo. Nahoana hoy ianao? ka vao omaly ny omaly aho no nanoratra ny hoe "et un! et deux! et trois zéro!" e. Dia aleo mba atao hoe telo sy efatra izany ny baolina na baolina nenti-tanana aza ny nampidirana ilay baolina fandaka ary ny roa tamin'ireo aza baolina nampidirina ivelan'ny ora ara-dalàna. Ary ny tena nahavariana tamin'ity andro hariva ity, rehefa nahavaky minisitera efatra ry zalahy androany dia tsy nisy ny fandrobana sy ny vakitrano nihatra amin'ny sarambambem-bahoaka. Kisendrasendra sa? ka efa mody faly ry zalahy fa tsy nody kivy na tezitra tsinona koa. (leitia koa efa resy mbola bevava ihany!)
jentilisa, 19 janoary 2009