Hevitra MPANOHARIANA

Na dia mbola anaty krizy aza isika amin'izao fotoana izao ny tany kosa dia miodikodina hatrany tsy mahalala izany. Mihamanatona ny fiadiana ny ho tompondaka erantany amin'ny baolina fandaka (teny iray tiako satria mitondra kitra ho an'ny Malagasy hatrany ny fitenenana azy io ho baolina kitra). Ny mahavariana ity tononkira iray hatolotra ny mpamaky ity dia mba tahaka ireny hoe mifandraika amin'ny zavamisy eto Madagasikara ihany ny zavatra lazain'ity hira mitondra ny lohateny hoe Wavin' flag an'i K'naan ity. Adikako mantamanta ho teny malagasy eto ny sasany amin'ilay tononkira haminavinantsika ny mety ho heviny:

 

 

Ary dia mitolona isika, miady hifampihinana

ary mieritreritra hoe rahoviana ho ho afaka

Ary dia naharitra niandry isika, ho amin'ity andro ity

Ary tsy ho ela intsony ka hiteny isika hoe

Rehefa miha-antitra aho dia hihamatanjaka

Ho antsoiny hoe fahafahana aho, tahaka ny saina mihofahofa

Ary dia hiverin(a) izany, hiverin(a) izany, hiverin(a) izany

Rehefa miha-antitra aho dia hihamatanjaka

Ho antsoiny hoe fahafahana aho, tahaka ny saina mihofahofa

Ary dia hiverin(a) izany, hiverin(a) izany, hiverin(a) izany

Ady maro tokoa, isa maro manasaraka (manatantavana),

manome fampanantenana ho anay, mandao anay hahantra, (na halahelo)

henoko ireo niteny hoe, ny fitiavana no lalana

ny fitiavana no vahaolana, izany no nolazainy

Nefa jereo ity ataony anay, nanaovany anay ho mpino

Niady ny adiny izahay, dia nandiso fanantenana anay ry zareo avy eo,

(Dia) Miezaka ny hifehy anay, fa tsy ho voatazony izahay,

Fa mbola mandroso tahaka ny Barea mpiady

Saingy mitolona isika, miady mifampihinana...

Ary dia hihira ity ny rehetra.

Dia lasa ny saiko manao hoe iza re no ho afaka ny handrindra ilay hira ho amin'ny teny malagasy kanto e?

Volana nanamarika manokana ny atao hoe fanonganam-panjakana na tsy fanonganam-panjakana ity volana avrily 2010 ity. Ahafahana mitaratra ny any ambadiky ny sehatra tsy hitan'ny besinimaro ireny zavatra hita maso na atao ho talaky maso ireny. Fitadiavana ny antony ao ambadik'ireny karazam-pihetsiketsehana ireny noho izany no ataoko eto fa tsy hianina fotsiny amin'ny hoe sarimihetsika io na sarintsariny io. Tsy ho sodokan'ny aseho ivelany aho fa mampitodika ny rehetra kosa ny fiantraikan'ilay toe-javatra sy izay tohiiny nanaraka ilay toe-javatra aroso eo anoloana.

Mety ho tsy voamarikareo tsara angamba ilay nosoratako tamin'ny faran'ity herinandro ity ihany tao amin'ny lahatsoratra mitondra ny lohateny hoe "Mpitarika mpamadika" teny amin'ny faramparany manao hoe :"Na dia maro aza ny zavatra tiako hosoratana toy ilay "tsy fanonganam-panjakana" dia hatreo ihany aloha ny soratana", dia saiky hanoratra aho tamin'izany fotoana izany hoe misy hatrany ireo minia manely tsaho na mamorom-baovao tsy azo hamarinina afa-tsy ireo izay mety ho nandray anjara taminy heno eny anelakela-trano eny. Noheveriko ho tsy dia maika loatra ilay hevitra nitambolona tato anatiko tato ka nahatonga ahy nampandefitra ny lahatsoratra mikasika izany. Ity sarintsarina fanonganam-panjakana nitranga tamin'ny alahady 18 avrily ity indray no nahatery ahy hambosaka izany ho anareo mpamaky hajaina.

 

Ny mpanara-baovao rehetra dia mety hahatadidy fa ny andron'ny zoma 2 avrily no nisy fiambenana mafy dia mafy ny Lapan'Ambohitsorohitra. Nanao fampisehoan-kery tamin'ny alalan'ny fandrantirantiana fitaovam-piadiana mahery vaika ny mpiambina ny lapa miaraka amin'ny vondron'ny FIS (Force d'Intervention Spéciale) nandritra io alina io ary nanery izay nanana fiarakodia rehetra hanala ny fananany teny amin'ny faritra Antaninarenina. Ny maro dia nihevitra fa tsy nahomby ilay fanonganam-panjakana tamin'io andro io. Izaho kosa resy lahatra fa tena nahomby tokoa ilay fanonganam-panjakana. Tsy hita mivandravandra nandritra iny faran'ny herinandro iny ilay fanonganana fa ny tohiny nandritra ny herinandro fiasana no tsikaritra fa niova ny mpitondra tenin'ny prezidansa.

Hevitra am-pitaka no natao tamin'io alina io: naseho tamin'i DJ fa tsy mitantanana na inona na inona intsony izy fa misy mikatsaka ny ainy. Voatery niafina na tsy nisehoseho vahoaka ingahy DJ nandritra ny andro maromaro. Efa voalazako any amin'ny lahatsoratra hoe hilaza izay tsy voalaza any an-kafa moa ny amin'io tsy nahitana nandritra ny fotoana maharitra ny PHAT. Nanomboka tamin'io fotoana io dia ny praiministra no lasa nitondra teny tamina filankevitry ny Minisitra fa tsy ny Sekretera Jeneralin'ny Prezidansa. Misy zavatra hafahafa ao izany! azoko heverina avy hatrany fa efa ny praiminisitra no mitantana ny baolina fa saribakoly mody arantiranty fotsiny ny PHAT. Azoko heverina miaraka amin'izany ihany koa fa nahatsinjo io fiovam-pitantanana any ambadika io ny Minisitry ny Foloalindahy tamin'izany fotoana ka mety ho nanoman-javatra na samy nanana tetika izy roalahy ireo saingy ny an'ny Praiminisitra no tonga taloha.

Tonga ny fotoana dia namoaka ny didy fandraisan'ny praiminisitra ny fitantanana ny minisiteran'ny foloalindahy ny filankevitry ny Minisitra. Ny tenan'ilay handray fitantanana no nanambara izany tamin'ny mpanao gazety, izany hoe ampahibemaso... Somary mahavariana io fa heveriko ihany koa io hoe fanonganam-panjakana hafa satria manambara na manendry ny tenany izy. Ny filazan'ny mpanolo-tsainan'ny praiminisitra, izany hoe azo heverina ho tsaho koa ity filazana ity satria tsy nivoaka ampahibemaso, no nahenoana fa nofandrihana ho any Mantasoa ingahy praiministra ary efa voaomana ny "fampamindram-pitantanana" rehetra no nisy nanao tsilia-tsofina taminy tsy hankanesana any fa "vita" izy raha mankany. Nisy namadika izany tamin'ireo mpikarakara ary azo vinaniana ihany taty aoriana hoe iza ilay nampandamoka ny raharaha. Ny tohin'io resaka Mantasoa - izay mbola azo apetraka ho tsaho satria tian'ny mpanaraka ny praiminisitra hatao toho-tsofina amin'izay akamany - io, sy ilay hoe "fifanarahana Vohipiraisana" hita an-gazety, no nahatonga ny fanapahan-kevitra maika hanalana amin'ny toerany ny minisitry ny foloalindahy.

Herinandro faharoa, fanonganam-panjakana faharoa 

 

Tonga indray ny faran'ny herinandro faharoa amin'ny volana aprily, andro sabotsy, nasaina nody avokoa izay rehetra niala voly tany amin'ny efitrano fisakafoanana sy ny toerana fialam-boly amin'ny alina teny Antaninarenina, Ambohijatovo, Analakely, Ambodifilao, Soarano, Tsaralalana... Mafy indray ny fiambenana ny Lapan'Ambohitsorohitra. Fantatsika fa tsy nanaiky hiala vetivety teo amin'ny toerany ny minisitry ny foloalindahy. Nisaraka tanteraka ihany koa ny mpitarika mirahalahy tao amin'ny FIS ka norarana tsy hahazo mankeny an-dapa intsony ny Lt-Cl Charles. Noahiahiana hamono ny PHAT manko ranamana...di anoalzainy fa hotsapainy ny herintsain'ny mpiambina ny Lapam-panjakana. Vokany: raha saiky hitafa tamin'ny mpanao gazety voafantina ny PHAT dia voatery nanemotra izany ho amin'ny fotoana hafa indray. Tsy mbola tafavoaka tamin'ny fahanginany noho izany ingahikely. Hatreto mbola tsy miova ny tena mpitantana ny firenena any ambadiky ny sehatra any. Niezaka izy ny hampijoro ny maha-PHAT lohan'ny firenena azy saingy nandamoka aloha izany, toy ny tsy afa-mihetsika hatrany izy noho izany.

Tao anatin'ny herinandro fotoam-piasana andavanandro ranamana vao afa-nitafa tamin'ny mpanao gazety hilaza indray ny hisian'ny fifampidihana eo amin'ny ankolafy. Tafavoakany ilay fitenenana saingy ho tanterany ve izany? Ao anatin'ny fotoana fiandrasana ny andro voatondro hihaonana indrindra isika amin'izao fotoana izao. Mazava loatra raha be no niteny hoe fanavotana farany ho azy io hampiverenana azy ho tena 'Filoha' tokoa fa tsy sarintsariny intsony. Be sahady anefa ny toe-javatra efa mintranga mandra-pahatonga izany fotoana izany ka ny tanjon'ireny toe-javatra ireny dia ny tsy handehanany any amin'izany fihaonana izany mihitsy. Mazava loatra manko fa hiharihary avokoa ny halatra nataon'ny sasany dia tadiavina ny fomba rehetra hanakanana ny famahana ny krizy mihatra amin'ny firenena. Tsy raharahiany izay hizoran'ny firenena fa ny mitavana ny harem-pirenena na ny haren'ny hafa no mahafinaritra azy.

Herinandro fahatelo, fanonganam-panjakana fahatelo 

 

Indro isika fa naheno hoe nisy nanapoaka grenady ny tobin-dasantsy teny Tsiazotafo, dia injao ihany koa fa vao niampita ny faran'ny herinandro fahatelo amin'ny volana isika izao dia heno indray ny 'fanonganam-panjakana fahatelo' nandamoka tao anatin'ny volana. Tiana nasongadina indray fa ny Lapan'ny Praiminisitra no saiky hotafihana voalohany, dia toy ny nanaraka mivantana sy nahalala ny zavamisy haingana dia haingana ny televiziona roa akaiky ny mpitondra amin'izao fotoana izao. Hita an-dahatsary ny fiavin'ny olona hosamborina... satria tsy nisy nampita tamin'izy ireo hoe "nandamoka" ny hetsika natao. Ny tena vonona amin-javatra sarotra tahaka itony dia manendry olona hanara-maso izay olona hanao ny "asa" fa tsy ho mora sambontsamborina vetivety izany. Mariho tsara fa raha niezaka ny mba hiseho vahoaka ingahikely dia mody iharan'ny fanonganana ny ao amin'ny Primatiora miaraka amin'ny lazaina fa saika hanafihana ny Lapan'Iavoloha sy Ambohitsorohitra ary ny any an-tranon'ny PHAT araka ny nolazaina. Fijeriko dia mibaribary fa te-hisongadina mihoatra noho ny PHAT eo imasom-bahoaka ny Praiminisitra fa tsy hionona intsony ho mpitantana manontolo ny firenena any antakonana any. Mbola hiandry ny faran'ny herinandro fahaefatra ve hampibaribary izany? Ka amin'io faran'ny herinandro io anie no voatondro hanaovana ny fihaonana e!

Noho izany, tsy hoe fanakanana azy tsy handeha ihany no tanjona amin'ireo toe-javatra avelany ho hitantsika fa efa misy tosika mihitsy any ho any hanova amin'ny fomba hafa kokoa ny fitantanana ny firenena. Ho tahaka ny ahoana ilay famindram-pahefana (fa tsy fanonganam-panjakana amin'ny alalan'ny basy aman-tafondro)? Tsy voatery ho araka ny antenain'ny ankolafy telo loatra anefa izay hitranga eo. Politika fanorona hafa indray no atrehintsika sady tsy voatery hiankina velively amin'ilay mety ho fihaonana izany tetika hitakitako rehetra izany. Na izany na tsy izany dia hiarahantsika mijery ny tohin'ny raharaha...

jentilisa, 19 avrily 2010 amin'ny 01:00 maraina ora Antananarivo

Fony nanana ny lazany ny mpitondra fivavahana iray fony tanora sady nanana ny lazany teo amin'ny sehatra politika ihany koa dia nitantara fa efa niova ny fomba fanenjehana na famotehana ny fiangonana. Tsy kianina mivantana na enjehina avy any ivelany intsony ny fiangonana fa atao izay hahatongavana ho lohany ka rehefa tonga eo amin'ny toerana tadiavina dia tarihina hivily lalana tsikelikely amin'izay ny fiangonana, ho very hasina ka tsy hisy dikany intsony izy ary dia ho rava ho azy avy eo satria tsy raharahian'ny besinimaro intsony. Toa tsapako izany toe-javatra izany eo amin'ny tolona ataon'ny legalista hatramin'ny herintaona ka mandraka ity androany.

Teo ny niady ho loha sy solontenan'ny legalista ka rehefa hitany fa voakisaka tsikelikely izy dia naleony niditra ho minisitra fa any no misy ny tombontsoa kokoa. Teo ny mody tsy hitahita mihitsy fa rehefa voatendry dia misehoseho indray, rehefa tsy tanteraka ny fifanarahana dia iny koa no milentika. Teo ny tsy mety tafiditra anaty lisitra mihitsy fony nisy ireny fifanarahana ireny ka toy ny nigafy ny tolona avy eo. Teo ny mpitarika te-hampiditra ny olona ao anaty gidragidra mandrakariva nefa potika tanteraka ny legalista raha vaomiditra amin'izay herisetra izay. Eo ny olona nampidirina ho mpitarika nefa toa manao izay hahapotika ny tolona hatrany no kendren'izy ireo. Tsy te-hitanisa intsony aho fa tena mahaletra ny mieritreritra ny toe-javatra satria toa maro amin'ireo mpitarika ireo no efa mamadika ny tolona amin'izao fotoana izao.

Tranga niseho farany tamin'ity herinandro ity no itarihako ny sainao mpamaky. Iny fa nosokafana ny faritry ny Blueprint Behoririka ambadiky ny Magro Behoririka hanohizana indray ny tolona anaty fefy mba tsy hiharan'ny famoretana ny mpitolona mpandala ny filaminana sy tsy tia ny korontana. Vao andro voalohany nanaovana ny fihaonana dia hipoka sahady ny kianja, mazava ho azy fa kelikely kokoa noho ny teny Ankorondrano. Fahombiazana sahady izany, inona ny nataon'ny mpitarika? Nambara avy hatrany fa hotontosaina eny amin'ny kianjan'Ambohijatovo ny fotoana amin'ny sabotsy ho avy izao. Gaga ny tena! inona no mampipendipendina hankanesana any amin'io toerana io sa sosotra ireo mpitarika fa mbola maro hatrany ireo vahoaka vonon-kitolona? Tao amiko tao dia tsy mpitarika intsony izany fa mpamadika. Tena tsy manana stratejia hafa ankoatra ny fanakiviana olona hianoka baomba mandatsa-dranomaso ve? Sao dia tetika efa lany daty kosa izany e?

Nandeha ny fotoana, nanambara ny televiziona iray fa tsy mbola nanao fangatahana haka ny kianjan'Ambohijatovo amin'ny Asabotsy izany ireo mpitarika ireo. Na dia ninia ny hangina tsy hilaza ny hevitro aza aho dia niboraka ho azy ny fahatezerako. Tena famotehana ny tolona mihitsy izao, mpandala ny ara-dalàna ve ianao dia toa tarihinao any amin'ny tsy fanarahan-dalàna ny olona? Nisy avy hatrany ny namaly ahy fa fanosoram-potaka fotsiny izany fa raha tsy mpitarika adala koa tsy hahalala izay tokony ataony. Asabotsy mifankahita ary hahita azy tsara! hoy aho. Zoma: nalefa teny amin'ny tiko Tanjombato ny tolona: tsy nasiaka loatra aho satria mba misy koa ny olona akaiky iny toerana iny haneho ny heviny.

Zoma alina: nisy zavatra nipoaka ny teny amin'ny toby mpitsinjara solika ana orinasa frantsay. Iza no mahazo tombotsoa amin'ny fanapoahana tobin-dasantsy tahaka izany ary iza no ahiahiana avy hatrany? Na dia manambara endrika grenady aza ireo nanatri-maso tamin'io toe-draharaha dia misy ny manam-pahefana kinga amin'ny filazana fa baomba namboarina indray io... izany hoe te-hanameloka ny legalista ankolaka izy. Fepetra raisina voalohany: tsy maintsy masiaka amin'izay mety ho fidinana an-dalambe ataon'ny legalista. Mazava loatra fa nahomby tamin'izay nokendreny ho tohin'ny tantara izay nandefa io grenady tamin'ny tobin-dasantsy io. Vinavinako izany saingy tsy maintsy araka ny fizotran'ny raharaha tsinona.

Tonga ny Asabotsy, tsy nanambara ampahibemaso ny fanovana ny zavatra tian-katao ny mpitarika legalista, gazety iray nivoaka io andro io no mba nahitako fa tsy hihetsika eo Behoririka indray ny tolona ho fitandroana ny ain'ny olona. Tsy nilazana na inona na inona ny tany amin'ny fampitam-baovao fanarahan'ny mpandala ny ara-dalàna. Inona no dikan'izany? Na dia be aza ireo nanam-pikasana ny hivory io andron'ny Asabotsy io dia efa voky baomba manempotra izy ireo ka tsy hitonantonana eny Ambohijatovo izany. Vokany: Vitsy tsy araka ny nanampoizana azy ny isan'ny olona tonga teny Behoririka. Na ireo mpandeha amin'ny tolona azy dia naleony nanao zavatra hafa. Izay ve no tanjona tao amin'ireo mpitarika efa mpamadika eo imasoko ireo? Dia manahy sahady aho fa dia haveriny indray io fahadisoana niniana io fa amin'ny Asabotsy ho avy izao vao ho eny Ambohijatovo amin'izay. Dia ireo lazaina ho tanora tsy haiko hoe avy aiza ireo tsy mankasitraka ilay tsy fidinana an-dalambe... Hery tsy mitovy ve dia mbola hanao inona ihany sa voakarama hanakorontana rehefa misy ilay tahaka izay?

Miala tsiny aho raha manakiana ampahibemaso ny mpitarika ny tolona legalista satria be loatra ny fahadisoana ataon'izy ireo ary iniana ireny fahadisoana ireny amiko. Amiko dia misy ireo tsy menatry ny handainga rehefa mikabary amin'izy ireo: Lazaina fa efa vonona ao Ambohitsorohitra ny lalampanorenana vaovao mametraka an'i Madagasikara ho Departemanta Frantsay... tena fanimbazimbana ny tolona ataon'ny legalista ho fampielezana tsaho ny filazana tahaka izany. Ajanony ny fanaovana tsahotsaho fa itondray porofo mazava ny olona, mahatonga ireo hafa hieritreritra hoe mba vendrana koa ireo legalista ireto manaiky fahanana abobo tahaka izany. Fandrangitana ny olona mba hanao inona moa ny fanambarana zavatra tahaka izany? Rehefa tolona mandala ny filaminana no atao dia tohizo amin'izany fa aza manaiky hobaikobaikoan'ny sasany hivoaka ny vala mandrakariva. Na dia maro aza ny zavatra tiako hosoratana toy ilay "tsy fanonganam-panjakana" dia hatreo ihany aloha ny soratana. 

Aoka handinika ny tsirairay fa dia misy mihitsy ny manao zinona ny tolon'ny legalista ary avy ao anatiny mihitsy sady lohandohany ireo mamily ny tolon'ny mpandala ny ara-dalàna ho lasa tsinontsinona sy tsy mikendry afa-tsy ny hahatezitra ireo mafana fo mbola tsy kivy hatramin'izao na dia efa herintaona mahery aza izay ny nanaovana ny tolona. Deraina kosa aloha ireo olona ireo amin'ny fikirizany.

Jentilisa, alahady 18 avrily amin'ny 01:05 maraina

Na dia eto an-tserasera mandrakariva aza ny tena dia mihavitsy ihany ny soratra vitan'ny tena. Tsy haiko loatra hoe mihalefy ve ny fitiavan-kanoratra sa variana mitazana indray. Eto indray angaha ny fotoana hanamarihana izay tsy voalaza any an-kafa any nefa heveriko fa tsara fantarin'ny Malagasy manerantany ihany. Mety ho efa nisy ny nilaza saingy tsy nandalo ny masoko loatra nefa aleo soratana mba ho vavolombelon'ny tantara ihany.

Satria moa loko maodelin'ny fitondrana nanongam-panjakana ankehitriny ny lokon'ny dabam-pako fahita mahazatra teto Antananarivo sady natao ho loko maodelin'ny tolona nataony tamin'ny taona 2009 rahateo dia novana ho lokon'ny gazetin'ny mpitondra teo aloha sady somary mandravaka ny lokon'ny gazety tia tanindrazana ankehitriny indray ny lokon'ireny toeram-pako ireny. Saiky misy itovizana amin'ny lokon'ny fiarakaretsak'Antananarivo moa izany loko izany fa ny an'ny fiarakaresaka nasiana "'crême" fotsiny.

Heverina fa hanova zavatra sy fisainana angaha izany fanovana ny lokon'ny fitoeram-pako sy fanariam-pako izany satria efa nisy rahateo ny nanadrohadro io loko nosoloina io hitovy laharana amin'ny fako. Tsy reko nisy nilaza loatra io fa anjaran'ny eto an-toerana ny manamarika azy avy eo. Tsy manana fakantsary intsony moa ny tena ka dia ny mitantara am-bava no mba vita.

Raha halavaina kokoa dia ny lokon'ny mpitondra ankehitriny no nenti-nandravaka ny kianjan'Alarobia nanatontosana ny fotoam-pivavahana notarihan'ny Hetsiky ny Mpitondra Fivavahana. Ny sary no maneho fa tsy sahy miteny ny maro fandrao manko mahatafintohina ny hafa izay tsy nahatsikaritra izany. Natao mibaribary tamin'ny kianja ny loko laoranjy sy ny loko manga antitra an'ny TGV araka ny efa nolazaiko teo aloha ankoatra ny loko fotsy efa fahita mahazatra amin'ny hetsiky ny mpitondra fivavahana.

Somary gaga ihany manko ny tena raha nandre fa ny Kaominina Antananarivo renivohitra mihitsy no nanolo-tena hikarakara ny sehatra fitenenan'ny Mpitarika sy ny mpitoriteny... hay hametraka ilay loko no nahamaika, tena miankina amin'ny loko ve ny fitondrana ankehitriny? 

Hatramin'ny Asabotsy niaingany ho any amin'ny toerana tsy fantatro dia tsy hita ampahibemaso loatra ny PHAT. Ny fiara fotsiny no mody mirimorimo toy ireny hanjakazaka ireny fa ilay olona ao anatiny arovana tsy hita akory. Somary nahavariana ihany koa manko raha lazaina ho filankevitry ny Minisitra no praiminisitra no nitarika azy. Tsy dia fahita loatra na izaho no tsy nahatsikaritra. Ny filankevitry ny governemanta manko no tarihan'ny praiminisitra fa tsy izany filankevitry ny Minisitra izany, saingy ao anatin'ny tsy ankiteniteny avokoa moa izany. Mampanontany tena ihany manko raha fanendrena ny Praiminisitra ho minisitry ny foloalindahy no atao ao anatin'ny filankevitra tsy nahitana izay misy ny PHAT.

Tapaka ny aingam-panahy fa tapaka ny jiro ka ireo aloha no atolotra fa amin'ny manaraka indray. Nosoratako halina fa izao vao tafavoaka.

Jentilisa 08 avrily 2010 amin'ny 13:11