Na dia tsy te-hanoratra lava momba ny zava-nisy tamin'ny 19 mey 2012 aza ny tena, tsy afa-manoatra fa mba misy ny tsy aritra. Olona iray kosa ve dia nahavita naharatra olona, nahasambotra maro hafa ary nahapotika zavatra maro ihany koa ankoatra an'i Charlot? Sa izay ilay hoe rehefa tena tafahoatra ny lainga vao maika mino ny olona? Anjaran'ny tsirairay no mieritreritra.
Manaraka izany ihany koa, tifi-danitra nataon'ny miaramila teo akaikin'ny Rarihasina no nisy nilaza fa misy mersenera indray tany ho any. Tsy vao maika ve nampidina ireo miaramila tarihinao ho mpikarama an'ady izany? Rehefa maro anie ny nanatri-maso fantatry ny hafa hatrany ny lainga tadiavinao aely!
Fa na izany na tsy izany, nahita imaso ny fitifirana toy ny basy ny olona tsotra mijoro amin'ny sisin-trano aho ka voatery nitondrana maika ilay olona ho any amin'ny hopitaly, Tifitra teo anolonan'ny glacier io. Nahita ihany koa ny tena sady niharany fa ireo ao amin'ny 4X4 mifanaretsaka ihany no manely vovoka mandatsa-dranomaso tamin'ny mpanao gazety sy ny miaramila sy polisy tao anaty kamiao, ireo ihany koa no tonga dia nitifitra ireo olona mbola nisakafo tao anaty efitra fisakafoanana iray tamin'ny alalan'ny baomba mandatsa-dranomaso ihany. Raha miteny hoe mitifitra aho eto fa tsy tifi-danitra dia mitifitra mahitsy toy ny mitifitra haza izay.
Indreo ny sary ankoatra izay efa nataoko tato tamin'io zava-nitranga io ihany.
Manana ny lazany ny andron'ny 13 mey ka afa-nanararaotra nilaza izay noeritreretina momba izany. Mba teny indray no henoina fa tsy vtery ho ny soratra no vakiana, nefa ilaina tokoa ilay "soratra mitoetra". Indroa aho no nitafa kely ka indreto atolotra anareo etoana eto. Mihainoa na mijere finaritra... [Tsindrio ny rohy 1 sy 2]
Antomotra ny andron'ny 13 mey fotoam-pahatsiarovana ny tolona namaivay namarana ny repoblika voalohany. Mifanahatahaka amin'izany indray ny zava-misy ankehitriny. Raha tsiahivina, tolon'ny mpianatra ho dokotera tetsy Mahamasina (Ecole de Medecine) efa nitarazoka volana maromaro no niitatra ka niafara tamin'ny tifitifitra tetsy anoloan'ny Lapan'ny tanàna Antananarivo (teo amin'io dobo ankehitriny io indrindra no nisy ireo olona lavo voalohany) sy ny famindra-pahefana nataon'Atoa Philibert Tsiranana filoha vao voafidim-bahoaka indray volana vitsy monja tamin'ny komandy ambonin'ny tafika ny Jeneraly Ramanantsoa.
Somary averina kely ilay tsiahy. Samy nisy sekoly fampianarana ho dokotera teo Mahamasina sy teny Ankatso. Samy manana ny lalany anefa ireo mpianatra ireo rehefa mivoaka ho dokotera. Miasa an-tanandehibe ireo mpianatra mivoaka eny Ankatso ary any ambanivohitra ihany kosa no azon'ireo mpianatra mivoaka eny Mahamasina iasana. Nitaky ny fampitovian-danja ny sekoly teo Mahamasina sy teny Ankatso ireo mpianatra teo Mahamasina. Izay angamba no nampalaza ilay hoe sekoly miangatra. Nandeha teny ho eny koa ny olana teo amin'ny sakafo, tsy nahafa-po ny mpianatra...sy izay mety ho antsipiria-javatra madinidinika. Nitarazoka ela ny raharaha. Nivoaka tsikelikely ny fanambarana nataon'ny fikambanana isan-karazany (sedodia...), nirotsaka an-tsehatra ny mpianatra ambaratonga faharoa maro teto Antananarivo. Efa nifampiresaka tamin'ny minisitra fa tsy nahitana vahaolana mihitsy, mandeha ihany koa ny fandrahonana am-bava...
Ny 13 mey 1972, hisy ny fivoriana lehibe hotontosaina teny Ankatso, karazana ivon'ny hetsika. Nasaina tamin'izany ny vahoaka. Heveriko, eto am-panoratana fa noho ny "franchise universitaire" no nahafahana nanao izany fivoriana teny Ankatso izany. Nosakanan'ny mpitandro ny filaminana teo Ambohijatovo tsy hahazo hizotra ho any Ankatso ny vahoaka. Tafangona ho azy teo Analakely noho izany ireo olona saiky hitanjozotra ho eny Ankatso. Nitifitra avy tetsy amin'ny Lapan'ny tanàna ny FRS, izay heverina ho andia-tafika manokana itokisan'ny mpitondra kokoa tamin'izany fotoana izany. Raikitra ny sahotaka. Nisy ny maty voatifitra ary nisy ny naratra. Nitady fialofana amin'ny balan'ny FRS ny olona. Nanao sorona ny tenany nanani-drindrina sy niantoraka teny amin'ireo FRS mpitifitra ny vahoaka ireo tanora tsy an'asa antsoina hoe ZWAM. Isak'izay misy ZWAM mitsoraka no raikitra tsy ankitsahatra ny tora-bato avy amin'ny olona. Nandà tsy nanaiky ny hitifitra kosa ny tao amin'ny zandary. Nankasitrahan'ny olona izany fandavana baiko tsy hitifitra izany.
Ny ampitso, alahady, vao nisy nandoro io Lapan'ny tanàna io ary heverina fa ho fanafenana dosie tsy mazavazava na entina hanafenana izay mety ho fandrobana entana natao tao no tena anton'ilay fandoroana... Nivadika tanteraka ny toe-draharaha taorian'ny tifitra sy famonoana olona ary ny fandefasana ny mpitarika ny tolona nankany Nosy Lava. Ny vahoaka teto Antananarivo kosa nizotra sy nilahatra tetsy Analakely hatrany... Noho ny sahotaka tsy nety voavaha no nahatonga ny lehilahy rehetra saiky hiakatra eny Andafiavaratra, misy ny toera-piasan'ny filoha tamin'izany, ny andron'ny 18 mey 1972; io toe-javatra io no nakan'ny hoe hankeny Iavoloha (1991) na hiakatra an'Ambohitsorohitra (2009) tahaka taty aoriana. Teo Andohalo no nosakanan'ny tafika, ninia tsy nitondra na inona na inona, tsy basy tsy kibay, ireo olona ireo ary nilazan'ny Jeneraly Ratsimandrava fa efa nomena azy ny fahefana feno. Hafaliana tsy omby tratra ny an'ny olona raha nandre izany satria nivaly ny hetaheta hoe "Tafika, raiso ny fahefana!"
Izay ny tantara, ankehitriny kosa, raikitra indray ny fanentanana ny olona hidina an-dalambe amin'ny 12 mey 2012, eo Ambohijatovo. Ny fotoana ihany no mety hisy fifandraisany tamin'ny taloha, toy ny natao tamin'ny 28 marsa 2009 ihany, fa tsy mitovy intsony ny ankoatra izany: Mpampianatra no mitokona fa tsy mpianatra, tsy mpampianatra anefa no miantso ilay fidinana an-dalambe fa antoko politika. Ekena tokoa fa manahy dia manahy ny fotoana tahaka izao ny fitondrana ka misy ny fampihorohoroana madinidinika ilazana fa misy ny manomana grenady hamelezana ny mpidina an-dalambe sns... fa hitovy tamin'ny 28 marsa 2009 ihany io. Mety tsy hitsoaka baomba mandatsa-dranomaso ny olona fa tsy maintsy hitsoaka ihany manoloana ny basy mipoaka tsy misy bala, na bala fingotra. Saingy hitako eto fa hitsoaka amin'ny baomba mandatsa-dranomaso avy hatrany ny olona, ary ny mpitarika no hitsoaka voalohany ka hampisaritaka ny mpanaraka. Tamin'ny 28 marsa 2009 no tsy nety niala ireo nitarika fa io Asabotsy io manahy mafy aho fa tsy hisy izany. Raha entina hanambarana hiala tanteraka amin'ny Tondrozotra tsy mety tanterahina moa maninona fa hita ihany fa mamy ny seza ka ny hifikitra ihany no ho fantatr'ireo nahazo toerana. Hiara-maloto ao daholo ihany ny rehetra... dia izay ilay lazaiko hoe hilalao olona fotsiny ireo heverina ho mpitarika fa ny seza ihany no hofikirina avy eo!
Jentilisa 11 mey 2012
PS: izay manan-kambara sy te-hanitsy iangaviana mba hanoratra...
Araka ny re teny ho eny, tsy ho eny Ivandry no hanatontosana ny andron'i Eoropa amin'ity indray mitoraka ity fa eny amin'ny Lapan'ny Tanànan'Antananarivo Analakely. Nandre ihany koa fa asaina ny ao amin'ny fitondrana tetezamita amin'ity fotoana ity, ary mety ho tonga hatramin'ny fandraisam-pitenenan'i Andry Rajoelina aza izany, nefa aleo mody apetraka amin'ny honohono daholo aloha. Raha tontosa moa izany, karazany efa fametrahana tsikelikely ny fankatoavana avy any Eoropa io toe-javatra iray io. Asa hanao ahoana ny ho fizotrany amin'io andron'ny 9 mey 2012 io? Ho fotoam-pireharehana eo amin'ny fitondrana misy ankehitriny ve? Hanao ahoana ny ho mety ho fihetsiky ny mpanohitra amin'izay fotoana izay?
Raha somary nijery antontan-kevitra momba azy ity aho no nahita fa diso ny fahalalako momba ity andron'i Eoropa 9 mey ity. Diso satria nafangaroko hatrany any amin'ny fandresen'ireo mpiara-dia tamin'ny Ady Lehibe Faharoa noho ny andro mifanesy rahateo, ny andron'ny 8 mey no fotoam-pankalazana ny fandresena nanoloana an'i Alemaina Nazi ho an'ny tontolo tandrefana rehetra raha ny andron'ny 9 mey kosa no hanatanterahana izany ho an'i Rosia sy Eoropa atsinanana sy afovoany. Noho ny fanaovana sonia indroa miantoana nataon'i Alemaina ho mariky ny fahareseny teo anoloan'ny tafika mpiara-dia etsy andaniny ary teo anoloan'ny tafika mena (sovietika) ankilany no anton'ny fahasamihafan'io fotoam-pankalazana io. Tsy io androm-pandresena teo amin'ny tafika miara-dia io velively ity andron'i Eoropa ity fa manamarika zavatra hafa hosoratako etsy ambany.
Araka ny antontan-kevitra ato, tamin'ny taona 1985 no nifidianan'ny Vaomiera Eoropeana tao Milan ny Fanambaran'i Shuman ny andron'ny 9 mey ho andron'i Eoropa. Tamin'ny 9 mey 1950 no nanaovan'ny Minisitry ny Raharaham-bahiny Frantsay, Robert Schuman, tao amin'ny Quai d'Orsay, Paris, ny tolo-kevitra hametrahana rafitra eoropeana lehibe hanara-maso sy hanambatra ny vokatra frantsay sy alemana eo amin'ny fitrandrahana arintany sy ny fitrandrahana harena an-kibon'ny tany. Miorina eo amin'ny fifandraisan'i Alemaina sy Frantsa hampiroboroboana ny toe-karena (Eoropeana) noho izany ity Andron'i Eoropa ity fa tsy tamin'ny fiafaran'ny ady teo amin'ny samy eoropeana nisian'ny resy sy ny mpandresy.
Amin'izao fotoana izao, efa tafajoro ny vondrona Eoropeana. Manana saina sy vola ary hiram-pirenena iraisana. Fanararaotra izao hanazavana amin'ny olona ny mombamomba ity Andron'i Eoropa ity. Saingy izao: Fony tonga teto ny governora jeneraly vaovao De Coppet tamin'ny 19 mey 1946, teo amin'ny Lapan'ny tanàna Antananarivo no fiarahabana eo amin'ny mpitondra sy ny entina, ka nisian'ny hiaka hoe "Vive de Coppet, Vive l'indépendance!". Teo dia efa karazany fanaovana fitakiana io toerana io, ary tsy adinoina fa teo ny voanjo no nitaky ny isamborana ny depiote MDRM tamin'ny 1947. Toeran-danonana io toerana io ary sarotra ny hanaisotra ny maha-toeram-pitakiana azy na dia ny tsy azy hanaovana intsony ho toeram-pitakiana aza no fanirian'ny mpifehy ny firenena amin'izao fotoana izao.
Ny toetr'andro eto Antananarivo no mangatsiaka fa ny zavatra tiana atao eto kosa no mafana dia mafana. Nanomboka tamin'ny fanapoahana baomba mandatsa-dranomaso tetsy Ambohijatovo, toa misy baomba mipoaka hatrany isan'andro. Voalaza moa fa nisy baomba tsy nipoaka teny amin'ny Jirama Ambohipo ny alahady. Toerana takona moa ny any ka tsy dia misy mahafantatra loatra. Tsy fantatra loatra hoe inona no tanjona tiana apetraka fa izay nitranga ny 2 sy ny 3 mey ho hotantaraina kely.
Ny 2 mey, nipoaka tetsy anoloan'ny IFM misy ny CCAC tetsy aloha ny baomba lazaina voalohany. Ny fipoahana no nanakoako araka ny filazan'ny olona fa tsy nisy kosa ny zavatra simba. Na ireo fiara roa teo andaniny sy ankilan'ny "baomba" aza dia tsy naninona loatra. Heverina fa karazana tsipoapoaka somary be vanja, araka ny vazivazy, no natao tamin'ity fotoana ity. Kilalao ve sa fampitandremana? Raha baomba atao tànana izany misy lanjany ihany ny havesany. Maivana anefa no natao izany hoe natao ho fanairana ilay izy... na entina ho fampitandremana ny frantsay... Folakandro tamin'ny telo ora latsaka no nanapoahana ny baomba, tsy nisy nahamarika ny olona fa ny fipoahana no nampikorapaka.
Ny 3 mey indray, mbola nisy hatrany ny fipoahana ary teo amin'ny orinasam-barotra manana ny lazany, sady vao vita haingana (nandritra ity tetezamita ity) no kinendry. Ny voamarika voalohany aloha: somary lefy laza ity tranombarotra ity nandritra ny fitondran-dRavalomanana fa karazany voasongon'ny tranombarotra Shinoa Baolai misolo tena ny Chongong eto Madagasikara. Nivadika ny rasa rehefa niongana ny fitondrana teo aloha. Niroborobo indray ity orinasan'ny Karana iray ity. Voamarika fa mbola folakandro ihany ary tanelanelan'ny tamin'ny tamin'ny roa sy tamin'ny telo no nisy ny fipoahana (tsy voafaritra mazava tsara hoe tamin'ny firy no nisy ny fipoahana). Nahasimbana ny fitaratr'ilay orinasa ary naharatrana olona iray ity fipoahana ity. Voamarika fa ora mitovitovy no nanaovana ny fipoahana tahaka ny milaza fa vondrona na olona iray ihany no manao azy. Azo heverina kosa anefa fa mana-pahaizana amin'ny fanapoahana no nanao azy satria karazany hafa ankoatra ilay voalaza tetsy ambony no napoaka: mpiteraka angovon'aratra manko no mandrafitra ilay baomba amin'ny ankapobeny. Tsy lavitra fa 100 metatra miala amin'io toerana io monja no misy ny kaonsilà jeneralin'i La Frantsa. Mbola fampitandremana ho an'ny frantsay sy izay heverina ho terataniny ihany ve?
Misy ny gazety tonga dia miampanga avy hatrany ny ankolafy Ravalomanana [sary mila jerena] ho ao ambadik'izao fanapoahana baomba izao. Ny mpanohana ny ankolafy Ravalomanana anefa mieritreritra fa fanodikodinan-doha entina handravana na hisamborana ny mpitarika ny ankolafy izao raharaha izao. Tsy vitsy koa ny mieritreritra fa fomba atao hampidirana ny miaramila frantsay eto Madagasikara izao toe-draharaha izao satria tsy atokisany loatra ny tafika malagasy. Andron'ny fahalalahan-gazety moa ilay izy fa ny tonga dia mitoroka tsotra izao fa itsy na izaroa no nanao azy dia tena fanalam-baraka sy fanosoram-potaka tsotra izao. Atao ahoana moa fa tsy maintsy tadiavina izay endrikendrehina mba hamahana ny olana any ambadika any angamba. Na izany na tsy izany, misy ny fitenenana manao hoe izay mamafy rivotra mijinja tadio. Hiverina any amin'ny mpanao azy ihany ny tahaka ireny ary melohiko tanteraka na ny fanendrikendrehana ankitsirano na ny fanapoahana ireny baomba ireny. Tsy maintsy hieritreritra ihany ve izany fa hisy baomba hafa hipoaka indray ny andro manaraka amin'ny ora voalaza etsy ambony ihany? Entina hampanginana ny fitakiana samihafa etsy sy eroa ho ramatahora hoe samborina ve izy itony? Sa endrika fanehoan-kevitra hafa somary mahery vaika kokoa? [sary ihany] Mbola mifanontany ihany isika nefa mbola vao miandoha ity ny volana mey volana mafana eo amin'ny tontolo politika malagasy...
Jentilisa 04 mey 2012
Momba ahy
Vasoky ny tambajotra sosialy tahaka ny Facebook,Twitter sy ny karazany ny blaogy amin'izao fotoana. Mora miely vetivety ny hevitra sy izay voasoratra amin'ireo sehatra ireo.
Misy lafiny iray anefa tsy ahavoazan'izy ireo mihitsy ny blaogy dia ny fitehirizana.Rehefa karohina ny vontoaty iray dia sarotra hita kokoa ny vokatry ny fitadiavana avy amin'ireo tambajotra sosialy ireo.Izay lafiny izay no tsy maharesy tondromaso ny blaogy satria mora hita kokoa ny vontoatiny rehefa karohina amin'ny alalan'ny mili-pitadiavana.
Momba ny eto manokana indray, tsy hianona intsony amin'ny vaovao eto an-toerana aho fa hisokatra kokoa amin'ny manerantany, na amin'ny sehatra ankapobeny. Hosoratana avokoa na eritreritra sendra nandalo na revin-gadra, na fanehoan-kevitra mety hanafintohina ny mpamaky. Mety ho tezitra ianao amin'izay voasoratra nefa ny hisokafan'ny saina handinika sy hamakafaka ary handanjalanja no tena kinasa ambadiky ny lahatsoratra. Ka mazotoa daholo ary ny hevitra anie no hiady fa tsy isika no hifandramatra!
