Raha misy indray izao ny resaka malaza dia izao Shinoa, Shinoa izao foana. Shinoamahamanina, hono, fa tsy Soamahamanina, sao diso famaky ka hoe Shinoamahamahana indray na Shinoamahimahina no voavaky... Rehefa mahita Shinoa dia mahana na mahina avy hatrany, mailo avy hatrany. Alefa daholo ity tsaho sy fanaratsiana Shinoa ity. Dia misy tsy menatra miteny fa Shinoa no tao ambadiky ny fandoroana ny rovan'Ambohidratrimo satria te-hividy iny tany iny, hono, ny Shinoa sasantsasany. Izany ka rediredy.
Miresaka rova ihany fa dia nisy gazety iray namoaka fa misy ampahan-tany ao amin'ny faritry ny Rovan'Ilafy, hono, nisy nividy. Vahiny, hono, ilay nividy; dia raha vao manoratra fotsiny hoe 'vahiny' dia lasa avy hatrany ianareo mieritreritra hoe: "Shinoa indray izay!" Tahaka ny tsy misy vahiny afa-tsy Shinoa eto Madagasikara. Efa misy moa ny mahasahy miteny fa rehefa kelikely dia ny Shinoa indray no hampanofa ny tany amin'ny Malagasy eto Madagasikara. Dia efa lasa lavitra loatra ry zareo ity fankahalanareo Shinoa ity. Manjary mampanonofy ratsy ka any anaty nofy avy no manonofy Shinoa.
Nofy ve moa hita hotantaraina fa aleo ihany ampitaina, fa misy finoana izay manko milaza hoe raha tantaraina, hono, ny nofy iray dia lasa tsy tanteraka, fa raha tsy tantaraina dia mety ho tanteraka. Nanonofy, hono, aho fa ny namindrana ity "tobim-piantsoanan'Ambodivona ity mankeny amin'ny tany malalak'Andohatapenaka lasan'ny Frantsay "Total Madagascar" ity, anie, hono dia satria efa voavidin'ny Shinoa koa ny ampahany be amin'io Ambodivona io. Tsy maintsy itadiavana, hono, noho izany ny hamindrana ireo fiara fitaterana maro dia maro miantsona sy ireo mpivarotra isan-karazany mameno azy ka ny vahaolana haingana indrindra dia ny tany eny Andohatapenaka. Izany, hono, no nahatonga an-dRavalomanana Marc hampitandrina ny Shinoa...
Dia nofy tokoa moa izany, soa fa toa Karana no tompon'ilay tany eny amin'ny Fasan'ny Karana fa tsy Shinoa. Soa fa Frantsay avy amin'ny Total no nampiandraiketana ny fanamboarana ny tobim-pitaterana nasionaly etsy Andohatapenaka na dia Shinoa aza no manao ilay lalana ao ambadika. Soa fa Malagasy, malaza mpanankarena sady mpanolotsainan'ny Filoha izay sarotra ny hieritreritra hoe hivadihan'ny filoha tampoka, no tompon'ny Microcred, ny Cotisse, ny Ranjatiana ary mbola Total (Oadray! vitan'ny Total tokoa ve ny nanamboatra ny fiantsonan'ny fiara teo Ambodivona sa tsy nisy fifanarahana an'izany?) an'ny Frantsay kosa ny ampahany sasany fa raha tsy izany ianareo dia hino io nofy notantaraiko tsy ho tanteraka io ho marina. Aleo aho hatory amin'izay fa alina ny andro!
25 septambra 2016 amin'ny 00:25
Efa zary fiainana isan'andro ny fifanenjehana eo amin'ny mpivarotra amoron-dalana sy ny mpiasan'ny kaominina Antananarivo Renivohitra. Efa nandeha moa tany alohaloha tany hoe ho hita eo ihany izay reraka aloha eo amin'izy roa tonta. Ny azo lazaina kosa, raha amin'ny endriny toy izao dia tsy hahafoana ny mpivarotra amoron-dalana mihitsy ny zavamisy ankehitriny. Ho sasa-poana ny Kaominina, indrindra fa efa misy mpampirisika ihany koa ny mpivarota amoron-dalana, ary misy mpiray tsikombakomba amin'ny sasany amin'ireo mpivarotra amoron-dalana ireo ihany koa ny sasantsasany amin'ny mpandrava ny varotra ataony.
Eo amin'ny sokajin'olona ivelan-dry zareo dia mizara roa ihany koa ny fisainana. Ny sokajy voalohany dia ireo efa resy lahatra hatry ny ela fa tsy handroso sy tsy hivoatra mihitsy ny tanàna raha tsy miala ireo mpivarotra amoron-dalana ireo. Ny sokajy faharoa kosa dia ireo be fitserana fa tena tsy rariny kosa ny atao amin'ny mpivarotra amoron-dalana fa mba mamelom-bady aman-janaka ihany koa izy ireo. Sabatra roa lela noho izany no eo am-pelantanan-dRtoa Ben'ny Tanàna Rakotonirainy Lalao. Maro kokoa ireo mankasitraka ny ataony amin'ny tsy-fandeferana manoloana ny lalàna nefa mahay vava loatra ireo mpifanandrina aminy ka hainy ny mamadika io hetsika tsara io ho lasa fieritreretana fa fanenjehana sy famonoana ny 'mahantra' no ataony fa tsy misy fifampitsinjovana mihitsy. Manana haino aman-jery daholo ireo mpanenjika azy fa izy kosa dia lalan-tokana ihany no azony ampitana ny seraserany dia ao amin'ny media sosialy. Efa hery io saingy tsy ampy velively noho ny tsy mbola fahafehezan'ny rehetra ireo fitaovana ireo.
Inona ary no atao? Tohizana amin'izao endriny izao ve ilay asam-panadiovana sa tadiavina ihany koa ny fomba ambadika ahafahana manongotra ihany koa ireo mpivarotra amoron-dalana ireo? Tsara noho izany ny mijery ireo mpamatsy entana ireo mpivarotra ireo sy mitady ny fomba hanasaziana azy ireo fa tsy ireto olona hitamaso ireto ihany no atao mihamafy fo isan'andro.
Mba atao fakan-tahaka ny nataon'ny Filohan'ny Tetezamita fahaefatra niaraka tamin'ny lehiben'ny Madarail, sady mpinamana rahateo ry zareo ireo, nanaisotra amin'ny fomba mihaja ny kianja filalaovana baolina lavalava hiala teo Antanimena ho lasa any Andohatapenaka. Ilay tany malalaka teny amin'ny anaran'ireo sampan'orinasan-dRavalomanana Marc ihany no nakana hanaovana ilay lazaina ho kianja manara-penitra, nomena anarana manasohaso, mba hahafinaritra ny mpijery sy andresena lahatra azy ireo fa efa tery ny eo Antanimena ka eny indray no hanaovana ny lalao isaky ny faran'ny herinandro. Nahomby ny famindrana satria tsy narary fo tamin'ny famindran-toerana ny mpankasitraka baolina lavalava nefa voaaisotra tanteraka tsy hilalaovana baolina lavalava intsony ny kianjan'ny Malacam.
Voalohany, ataovy ao an-tsaina fa 'tsy mahantra' velively ireo mpivarotra amoron-dalana ireo. Izay mahafantatra ahy dia mahalala fa efa niasa teny Soarano-Ambodifilao aho, ary tsy vitsy amin'ireo mpivarotra ireo, indrindra fa ireo mihoatra ny efa-taona no niasana teny no mahalala ahy na ny endriko farafaharatsiny. Mahafantatra ny sasany amin'izy ireo ihany koa aho ary misy ny efa niresaka tamiko ny isan'ny trano natsangany tamin'ny fivarotana amoron-dalana teny amin'io faritra io. Tsy mino ianareo fa tsy latsaka ny telo izany trano izany sady mijoalajoala avokoa fa tsy hoe trano tsy misy rihana na trano zara fa vita. Nahita ny fitomboan'isan'izy ireo aho ary nahatsikaritra fa ry zareo efa mivarotra eo mihitsy no miantso ny namany avy any ambanivohitra na faritra hafa hanampy azy ireo sy hiara-hihary amin'izy ireo.
Raha izay tsikaritro izay no iaingana dia tsy ireo hitanao maso ireo ihany no mahazo volabe fa mitavana ihany koa ireo mpamatsy entana azy ireo, samy tsy mandoa hetra ary azo ahiahiana fa tsy nandoavana fadin-tseranana koa ny entana nampidirina matoa tsy voakaonty, tsy voatery ho entana avy any amin'ny faritra afa-kaba naodina noho izany ireo entana amidy ireo fa betsaka ny nohafarana. Sady tsy mandoa hetra izany ireo mpivarotra ireo no azo ahiahiana ho tsy mandoa hetra ihany koa ny mpamatsy entana azy ireo.
Ka raha te-hanafoana haingana ny mpivarotra amoron-dalana dia izay atao amin'ireo mpamatsy entana azy ireo eritreretina sy jerena ny fandikan-dalàna ataony. Azo atao ihany koa ny mametraka lalàna manasazy ny mpividy entana amin'ny mpivarotra amoron-dalana ho manao tsikombakomba amin'ny fanakorontanana ny filaminan'ny tanàna. Manjaka loatra ny gaboraraka ka tsy maintsy misy ny tanjona lavitra ezaka amin'ny alalan'ny fanabeazana, saingy mbola fanamby hafa ihany koa izany fa ireo mpamatsy sy mpividy izao no tanjona fohy ezaka itadiavam-bahaolana.
24 septambra 2016
Raha ny marina dia tsy te-hiditra politika politisiana, na politika miresaka na manonona anaran'olona intsony aho. Fa indraindray dia tery ihany ny hanoratra sy hanoro hevitra. Tsy voatery ho marina izay soratako fa mba eritreritra fotsiny ihany. Efa mba noteneninao ihany fa tsy ekenao ny resaka fanonganam-panjakana, itovizantsika hevitra ny amin'iny zavatra iray iny. Fa na inona na inona hevitra tsy itovizana dia tsy mety amintsika ny fanonganam-panjakana afa-tsy amin'izay fomba eritreretiko mbola tsy holazaiko izay, fa avelako eo ny amin'iny.
Misy ny andian'olona miezaka mafy hanao izay hamaranana ny fitondrana ankehitriny, nefa ry zareo ihany no niezaka mafy ny hametraka azy teo tamin'ny fomba rehetra na tsara izany na ratsy, efa tsy niteny loatra intsony izahay tamin'ny fomba famoahana ny valim-pifidianana izay miharihary fa fanamboaran-tsaina fotsiny fa efa vita lamina ny hala-bato tamin'izany fotoana izany. Koa na tena tsy ankasitrahana mihitsy aza ny ataon'ny eo amin'ny fitondrana amin'izao fotoana izao, ny kiantranoantrano ataon'ireo olombitsy, ny fanafihan-jiolahy ataon'ireo tompon'ny fitaovam-piadiana eto amin'ny firenena, dia tsy hahatonga ahy hiantoraka any amin'ireo nahazo toerana tamin'ny tetezamita vokatry ny fanonganam-panjakana tamin'ny taona 2009 velively izany.
Raha misy andrakandrana fidinana an-dalambe nanehoan'ny mpitondra ny heriny tamin'ny fandefasana mpitandro ny filaminana an'arivony teny amin'ny araben'ny fahaleovantena, dia efa manana tetipanorona ireo vondron'olona ireo. Tanjona voalohany ny isintonana ny fon'ny olona hoe ry zareo no mitarika ny mpanohitra ny fitondrana amin'izao fotoana izao. Mety mahafantatra tsara ihany koa ireo olona ireo fa tsy haharesy ny eo amin'ny fitondrana mihitsy raha vao fifidianana izany no resahina eto Madagasikara. Koa tsy maintsy ampîasaina ny loha amin'ny hahazoana indray ny fitantanana ny fitondrana amin'ny fomba rehetra na tsara izany na ratsy. Noho izany, tsy ho fantatrao mihitsy izay tena tanjon'ireo vondron'olona ireo ary, amiko manokana, dia fandrika mety ahafahana mandoto anao ny fanarahana azy ireo na fanatevenan-daharana azy ireo. Afaka miditra na manatevin-daharana ianao raha hainao tsara ny tanjony ka ahitanao tombontsoa ao anatin'izany, fa lasa sorona avy hatrany kosa ianao raha tsy hainao akory izay kendreny amin'izao fihetsiketsehana ataony izao (Sady efa malaza ho tsy tia anao daholo ireo olona ao rehetra ireo).
Koa dia izay no hamaranana ny hafatro hoe: Sao voafandrika ao ianao raha mijabajabaka ao?
Indray mandeha, rehefa namakivaky soratra teny ho eny, tsipalotra tamin'ny hevitr'olona iray fa ny lisea (frantsay) no fototry ny fijoroana maha-firenena azy. vantany vao namaky izay soratra sy fanehoan-kevitra izay aho dia nilaza tao an-tsaiko tao hoe: "akaitò fa tena mitovy hevitra aminy aho". Ny tanora no hoavin'ny firenena ary ny fanefena ny tanora no fananganana ny hoavin'ny firenena. Ny toerana mora hita indrindra amin'izany fanefena ny tanora sy fampijoroana hatrany ny firenena izany anefa dia tsy aiza fa any an-tsekoly indrindra. Mora miray ny firenena rehefa politika fampianarana sy fanabeazana maharitra iray maharaka andro no ampiharina amin'ny sekoly rehetra ao amin'io firenena io.
Manao ahoana tokoa moa izany firenena frantsay izany? Na dia samihafa fiaviana aza ny olona ao aminy, misy ny teratany tao, misy ny taranaka mpiavy faharoa na fahatelo na mihoatra, misy ny avy amin'ny zaratany frantsay hafa mba tsy ilazana hoe mbola zanatany frantsay, misy ireo mpitsoa-ponenana avy amin'ny kaontinanta hafa sady tsy nozanahan'ny frantsay fa ireo rehetra ireo no mandrafitra ny maha firenena frantsay azy.
Firenena lahika anefa ny firenena frantsay, ka tsy ho ny fivavahana na finoana velively no hampiray azy ara-kolontsaina fa avy amin'ny fampianarana ny ankizy sy ny tanora. Na manana ny lohany sy ny eritreriny aza ireo mpitsoa-ponenana maro dia maro miditra ao aminy, na manana ny fivavahany sy ny kolontsaina tiany mbola hotohizana any amin'ny firenena vaovao onenany aza ireo ray aman-dreny ireo, rehefa mianatra any an-tsekoly ny zanany, dia mahazo antoka ny mpitondra frantsay fa hanana ilay kolontsaina sy fomba fisainana frantsay koa ireo zanaka mpiavy ireo.
Nanana ny fahombiazany ilay rafi-pampianarana tany amin'ny faramparan'ny taonjato faha-20 tany ho any, rehefa tafiditra tsara tao an-tsain'ireo zanaka ireo fa tena Frantsay tanteraka ry zareo na dia tsy teratany tao aza ny razambeny. Tsy vao tamin'izao fotoana izao ihany no nalaza izany fampihorohoroana izany fa efa nisy koa tamin'ny fotoana nandresen'ny FIS (Front Islamique du Salut) tany Alzeria kanefa naongan'ny miaramila tao sy noravany tanteraka ilay antoko matanjaka. Tsy mora anefa ny famoretana ilay antoko natanjaka vao nahazo fahefana, fa nanana rantsana hatrany Frantsa. Nisy fanapoahana baomba tao Frantsa saingy tankina tanteraka izany avy eo satria nanana fahatsapan-tena ho Frantsay kokoa ireo tanora nifanakaiky tamin'ilay vondrona lasa mampihorohoro ary firenena efa anankinany ny hoaviny rahateo.
Mandraka ankehitriny rehefa ny mpianatra no nianatra amin'ny lisea frantsay, dia manana ny fahatsapana maha-frantsay azy, na farafaharatsiny akaikin'ny fony ny kolontsaina frantsay, akaikin'ny fony kokoa i Frantsa na dia azo heverina ho tsy manadino ny tanindrazany aza izy. Matetika anefa ny olona mivoaka avy amin'ireny lasitra ireny ihany no lasa sangany ao amin'ilay firenena, na mahazo ny toerana ambony, mpanapaka ara-politika ao amin'ny firenena niaviany, ka tsiverimandeha izy na ho any Frantsa na ho ao an-tanindrazany, indrindra fa hoe zanatany frantsay taloha izay firenena niaviany izay. Ny fanontaniana miselontselona ao an-tsaina kosa rehefa mieritreritra izay toe-javatra izay dia hoe politika manao ahoana no ho ampihariny ary fandresen-dahatra avy amin'iza no hanandanja kokoa eo aminy rehefa lasa mpanapaka tokoa izy? Eritreritra fotsiny ihany ireo rehetra ireo fa tsy voatery hoe ireo no marina.
jentilisa 09/09/2016
