Gaga dia gaga aho nahita ny karapanondroko rehefa avy nijery fandaharana iray tamin'ny fahitalavitra aho. Izay nanamboatra kara-panondro folo taona eo ho eo izay dia tratra avokoa. Inona hoy ianao? tsy misy fitomboka ho'aho ny sary amin'ny kara-panondro e! satria manko karatra sarotra alaina tahaka izy ity dia tsy maninona ve raha tsy nasiana fitomboka ny sary? Inona ny manakana ahy tsy hanova ny sarin'ny olona eo raha te-hanao hosoka aho? saingy tsy hanao izany aho aloha noho ny fitandroako ny fahamarinana.
Izao aho manontany anao: Jereo koa hoe ny kara-panondronao? Tsy voalazan'ny lalàna hono hoe tsy maintsy asiana fitomboka io. Dia lasa ny saiko manao hoe lalàna dia mamporisika hosoka koa izany lalàna malagasy izany. Ovay avy hatrany fa mampidi-doza... Etsy ankilan'izany dia nampanaovina sonia fanindroany hatrany aho rehefa maka vola any amin'ny banky kahoy aho hoe sao tsy matoky ny kara-panondro intsony koa ary ity banky misy ahy ity?
Tamin'ny fanendrena ny DGn'ny Moov ho lasa DGn'ny Telma no nahitako fa mihoatra ny 500 000 ankehitriny ny mpanjifan'ny Moov. Raha nahita ny tarehimarika aho dia lasa tany amin'ny olan'ny orange tany alohaloha tany ny saiko. Raha nahatratra ny 1 000 000 araka ny nolazainy manko ny mpanjifa tamin'izany fotoana izany dia sarotra tokoa vao nahazo izay nantsoina ny olona iray. Matetika aza moa dia lasa toy ny messagerie vocale hatrany ny antso tamin'izany fotoana.
Ankehitriny dia mitovy amin'izany ny manjò ny mpanjifa moov izay misy ahy amin'izao fotoana. Marihina fa tsy ilay plug & surf 3G+ no ampiasaiko fa amin'ny alalan'ny antso an-tariby(telma) ihany. Nandritra ny ora telo farany niseranako manko dia tsy tafiditra na tsy nahazo izay takelaka nozahako mihitsy aho ankoatra ny takelaka fandraisana nataoko google ny 53 miniotra amin'ireo raha atambatra. Ankoatra ny mahalafo azy kokoa noho ny any amin'ny cybercafé izany dia mbola hasosorana no azo amin'ny atsasaky ny niseranako (tsy ho ampahatelon'ny niseranako kosa aloha fa mihoatra e!). Heveriko ho fatiantoka lehibe ho ahy manko ny tsy mahazo fahafaham-po akory amin'ny fandaniana tsy fanaon'ny sarambambem-bahoaka loatra. Ny mankeny amin'ny cybercafé tsinona no fanaon'ny maro fa noho ny itiavako azy miserana amin'ny alina no nampidirako azy an-trano.
Na izany aza dia misy fika ataoko hampihenako ny fahasosorako, fa tsy hoe ahafahako miserana ampisosasosana na tsy mandoa vola tsy akory. Azo fantarina ihany manko amin'ny alalan'ny telefôna ny mahalala na mety ny miserana amin'io fotoana io na tsia; raha mety dia manararaotra eo amin'ny telo minitra eo aloha fa raha tsia dia aleo miala avy hatrany (mi-deconnecter). Rehefa vita ny solon'anarana sy ny tenimiafina dia mitady fidirana aterineto ny telefôna.Amin'iny izy mikaroka fifandraisana iny dia mandefa chrono io telefona io. Faharetam-potoana hitanao tsara eo amin'ny efijerin'ny telefôna (ecran) io. Amin'iny izy mivadika ora iny raha toa ka latsaky ny roa segondra dia mipetaka amin'ny amin'ny efijerin'ny solosaina kosa fa ilay soratra hoe 'moov est maintenant connecté' dia araraoty ny andro hitsidihanao izay tiana jerena rehetra.
Raha azo atao ary dia tsy mamaky izay tianao vakiana aloha fa isaky ny voasoratra ny 'done' na 'terminé' dia mamadika pejy indray ianao. Toy izany ihany koa amin'ny mailaka (yahoo ohatra) fa tsy akatonao fotsiny izy amin'ny farany fandrao tsy mety. Rehefa hitanao fa manomboka mihisatra ny fiseranana na afa-po amin'izay takelaka rehetra tianao jerena ianao dia mi-déconnecte amin'ny aterineto (moov) avy hatrany aorian'ny fanindrian'ny X menamena ery ambony somary ankavia iny. Raha efa izay dia ny bokotra mialoha (precedent) hatrany no tsindrianao hamakiana azy tsikelikely sy ampilaminana satria tsy manenjika fotoana intsony ianao. Raha tsy izany kosa dia mionòna mionòna amin'ny manaraka indray. Na dia hoe eo ampigadonan'ny faharoa segondra monja aza ny fivoahan'ilay soratra hoe 'moov est maintenant connecté' dia efa sarotra ny raharaha.Fa rehefa miala tsy maintsy mi-deconnecte fa tsy hoe mijanona eo tsy akory. Amin'izao fotoana izao dia tsy misy intsony ny fotoana fanararaotra manokana iseranana izany fa efa nifohazako ny tamin'ny telo maraina, dimy maraina na misasakalina fa tsapa mihitsy ny fahabetsahan'ny olona miserana noho ny fihisaran'ny connexion. Raha mahita fika hafa ianareo dia ilazao ihany aho fa izaho aloha mizara izay niainako nampihena ny fahasosorako. Marihina fa na saiky hividy ilay 3G+ aza aho dia misalasala hatrany amin'izay mety ho fisosa na fihisatry ny fiseranana.
Ity lahatsoratra ity dia ao anatin’ilay lalao iraisan’ny mpamaham-bolongana teny malagasy mitondra ny lohateny amin’ny ankapobeny manao hoe : “Aza ampijaliana ny teny malagasy”. Na dia efa elaela ihany aza izy io no natomboka ataoko fa mbola ao anatin’ny iray volana fanatanterahana azy indrindra aho amin’izao fotoana izao. Na tratra aoriana aza moa tsy mampaninona izany fa fanabeazam-boho ny fahalalàna ny teny malagasy rahateo.
Miompana amin’ny anaran-tsamirery ny bolongako amin’ity taranja ity. Asa na noho ny tsy fahalalana na noho ny fahadisoana fanaon’ny haino aman-jery omban-gazety matetika fa betsaka ihany izany fahadisoana amin’ny anaran-tsamirery izany. Ny olana angaha dia ny mety ho fanagasiana ny teny vahiny. Raha manoratra ny anaran’i Europe amin’ny teny malagasy aho ohatra dia misolo o ny u amin’ny ankapobeny. Noho izany dia lasa Eoropa no fanoratra azy. Toy izany ihany koa ny amin’ny Eucharistie lasa Eokaristia, ary satria moa tsy misy u ny soratra Economie dia mijanona ho ekonomia izany fa tsy lasa eokonomia tsy akory. Ny Euclidien lasa Eoklidiana ( Eoklideo aza saingy...) fa tsy Eklidiana.
Ny mampihomehy amin’ity raharaha ity indray raha eny antenantenany no misy ny “eu” dia tsy mety voapetraka ny fenitra tokony ho izy. Raha mandray ny Recteur na docteur na professeur isika dia misy ny fisaritahana. Recteur lasa rektora amin’ny ankapobeny (noho ny teny hoe rectorat ve?) nefa ny docteur lasa manao hoe dokotera (nefa misy tsara ny teny frantsay manao hoe Doctorat fa tsy docterat); hany ka samy lasa mety avokoa ny ny profesora na ny profesera. Nefa dia manavia antsika indray na ny hanoratra na ny hamaky izany teny hoe dokoteora na rekteora na profeseora izany raha jerena izay efa nosoratako eo ambony.
Manaraka izany amin’ny anaran-tsamirery ihany, noho ny fifanarahana amin’ny ankapobeny eo amin’ny fanoratra sy famaky ny teny malagasy fa moana ny zanatsoratra farany ankoatra ny teny mivany tokana,ankoatra ny zanatsoratra e dia tsara kokoa raha zanatsoratra roa mifanaraka no mamarana ny anarana manana tsindrim-peo any amin’ny faran’ny vaninteny. Ohatra raisiko voalohany ny anarana Tirike dia tsy vakiana akory ny zanatsoratra e farany fa toy ny mamaky azy hoe “tirk” ihany ianao. [manomboka amin'ny soramandry moa dia efa misy io voalazan'i eprom io fa hoy aho hoe tsara kokoa raha...: Noho ny izany raha manoratra ny Japonais ianao dia tsara ny manoratra azy hoe Japoney (na japonea saingy tsy fahita loatra) fa tsy Japone satria raha ity farany dia lasa toy ny mamaky hoe Japonn ihany ianao. Toy izany ihany koa raha Malais mizotra ho Maley fa tsy male na Gabonnais lasa Gaboney na Gabonea fa tsy Gabone. Na Srilankais lasa srilankey fa tsy srilanke. Ireo roa ireo ihany no tsaroako eto ampanoratana nefa ataoko fa mety ihany io anjara birikiko io, amin'ny anarantsamirery avy amin'ny teny vahiny io].
Nefa misy koa ny somary mahatsikaiky ahy manokana, misy ny teny hoe materiel ary misy ny teny hoe logiciel, ahoana ny soso-kevitra amin’ny fanagasiana ireo hoy ianao? Materialy sy lozisiely satria misy ny tsy mety manaiky ny teny hoe rindrambainga sy rindrambaiko (DotMG moa nanitsy hoe rindrankajy ary efa izay ihany koa no nosoratako teto voalohany saingy voatery nanova ihany aho noho ny torohevitry ny mpahay manokana ny teny malagasy [Di... na Rahaingoson Henri]).
Izay nanaraka ny haino aman-jery omban-gazety dia mety ho
nahatsikaritra antontan’isa mahavalalanina avy amin’ny zavatra nampitaina
nandritra ny tontolo andron’ny alatsinainy. Mazava loatra fa misy ny
fampitam-baovao tsy nety na tsy nifampitohy tany ananonanona tany.
Vehivavy 8 900 000 no ho voakasika amin’ity
herinandron’ny fahasalaman’ny reny sy ny zaza ity, hoy ny lohatenin’ny gazety
malagasy iray. Raha vao mandre izany ianao dia olona efa hiteraka no mby ao
an-tsaina fa tsy ho tonga dia any amin’ny zazavavy vao teraka mihitsy. Mandeha
ho azy ihany koa ny petrakevitra: ny vavy ihany ve no isaina mandritra ity
herinandron’ny fahasalaman’ny reny sy ny zaza ity fa tsy isaina ny zazalahy
entin-dreniny? Mba hafa ihany koa izany fanisana izany. Heverina noho izany fa
olombelona vavy efa maoty hiteraka no tian’ny gazety lazaina amin’ny vehivavy
9 000 000 latsaka hotratrarina io.
Any amin’ny vaovao an-tsary any indray nisy niteny hoe
zaza latsaky ny 5 taona 9 000 000 no kendrena amin’ity herinandro efa
voasoratra lavabe eo ambony io. Henjana izany ry zalahy sy ry zavavy! Ny
vehivavy (efa maoty) sy ny zaza latsaky ny 5 taona fotsiny no efa
18 000 000 sahady! Andeha mody atao hoe 9 000 000 ihany koa
ny isan’ny lehilahy efa maoty noho ny fifandanjana tsy mifanalavitra eo amin’ny
isa. Ataovy amin’izay ny fanisana fa 27 000 000 sahady izay. Ny
ampahan’isa tsy tafiditra sisa dia ny zaza 6 mandrapahatonga amin’ny
fahamaotiana (12 taona eo ho eo ho an’ny sipakely ary 14 kosa ho an’ny
bandikely). Andeha mody atao hoe 9 000 000 monja ihany koa ny isany.
Ô lehiretsy! Izany ve tsy efa mananontanona 40 000 000 e?
Iza indray ary no be resaka mahatonga izao fanisana tsy
izy mihitsy izao? Angamba fitadiavam-bolan’ny sasany amin’ny fanatavezana
indray izao. Mampahatsiahy ny kabarin’ny filoha Ratsiraka indray maka izay
rehefa nifampiarahaba ny Asaramanitra izy hoe “raha jerena amin’ny tatitra
voaraiko momba ny fambolen-kazo amin’ny velarana isan’hekitara voavoly dia feno
zanakazo mbamin’ny ranomasina noho ny fahazotoan’ny Malagasy! Karazam-panesoana
ihany anefa no nataony tamin’io. Eisy aho e!
Noho ny antony manokana dia voatery nampiditra izany aterineto izany any an-trano ny tena. Tsy afaka ny tsy afa-manao famandrihana isam-bolana izany ny tena fa izay takatry ny tena aloa mialoha ihany no ezahina itsitsiana. Tsy henoko loatra ny hatsara na haratsin'ny vokatra hafa fa dia izay efa misy milaza mialoha ihany no azo idirana e! Dia izay no nahatonga ny safidy ho any amin'ny moov aloha.
Ny azo ihafiana ihany moa no nidirako sady rehefa mahita ny karatra hoe 10 000ar ahazoana mivoivoy mihoatra (izay aloha no fahazoako ny + e) ny 5 ora. Tsy nahita ny 20 000ar mihitsy ny tena satria vitsy hoe ny mividy ireny ka tsy sahy maka ny mpivarotra. Mahihitra ihany ny tena ka dia noraisiko naoty sy natambatro tsara ny saran'ny efa lany. Efa nisy nahavariana ahy manko ny fahalaniany vetivety. Iny fa 4 ora sy sasany no lany dia tsy manana sanda azo idirana aterineto intsony, hono, aho. Tsy maintsy tezitra ny tena satria tsy vita akory izay natao dia tapaka ny fifandraisana.
Nankao amin'ny masoivoho tao Analakely aho nanadihady kely sy nilaza ny fahagagako nahalany sahady ny sara miandry. Dia namaly ny mpandray fa raha ora malalaka no 5 ora fa raha amin'ny ora feno kosa dia 2 ora sy sasany iny dia lany. Eo aho vao gaga. Nisy fisondrotana ve sa izany hatramin'izay? ny tena manantena fidinambidin'ny sara nefa hay miakatra izy ity. Dia hoy aho an'eritreritra hoe tsy adalan'ny mpanolotra antsom-pifandraisana anie ny miteny mialoha ny fisondrotana sa mbola vitsy loatra ny manana aterineto any an-trano ka tsy mendrika ampilazaina mialoha? Dia milaza aminareo namana eto Madagasikara io valinteny azoko io aloha aho sao mbola misy tsy mahalala isika.
