Mety ho tsy manaitra antsika loatra ny lohateny nefa ny zavatra nataon'izany orinasa goavana izany tany Amerika latina no nanaitra sy nampisy izany Ché Guevara nalaza tamin'ny fitolomana mitam-piadiana sy nantsoina hoe revolisionera. Nanaitra ny hambom-pon'io lehilahy io ny natao tamin'ireo mponina nanjakazakan'ny mpandraharaha sy nataony ho toy ny tsy manan-jo mihitsy.
Manana ny sampany eto Madagasikara ankehitriny io orita io dia ny Qit Minerals Madagascar izay miorina any Faradofay izany. Nampilendalendaina tamin'ny karama ambonimbony sy ny karazana tombotsoa samihafa aloha ny gasikely tamin'ny voalohany. Efa nisy ihany ny fotoana nanoratako teto fa tokony hanorina trano ho an'ny mpiasa izy ary notanterahiny moa izany.
Ankehitriny mivadika ny tantara, nitaraina tamin'ny haino aman-jery ny mpiasa ka nomarihiny fa nofoanan'ny orinasa ny tombotsoa azo rehetra teo aloha ary nisy aza no nampidinina ny kilasiny. Raha nomena trano ny mpiasa dia lasa nampanofaina avo dia avo indray izany trano izany, ary hita hoy ny mpiasa fa ny hamerenana ny vidin'ny fananganana ny trano mihitsy no atao ka ny mpiasa ihany no mandoa azy nefa tsy ho lasan'ny mpiasa akory ny trano avy eo.
Dia sanatria ve hiverina ny tantara ka ho tonga indray ny fanimbazimbana ny mahaolona ny mpiasa? Aza misy anie izany!
Izay nanaraka ny haino aman-jery omban-gazety dia mety ho
nahatsikaritra antontan’isa mahavalalanina avy amin’ny zavatra nampitaina
nandritra ny tontolo andron’ny alatsinainy. Mazava loatra fa misy ny
fampitam-baovao tsy nety na tsy nifampitohy tany ananonanona tany.
Vehivavy 8 900 000 no ho voakasika amin’ity
herinandron’ny fahasalaman’ny reny sy ny zaza ity, hoy ny lohatenin’ny gazety
malagasy iray. Raha vao mandre izany ianao dia olona efa hiteraka no mby ao
an-tsaina fa tsy ho tonga dia any amin’ny zazavavy vao teraka mihitsy. Mandeha
ho azy ihany koa ny petrakevitra: ny vavy ihany ve no isaina mandritra ity
herinandron’ny fahasalaman’ny reny sy ny zaza ity fa tsy isaina ny zazalahy
entin-dreniny? Mba hafa ihany koa izany fanisana izany. Heverina noho izany fa
olombelona vavy efa maoty hiteraka no tian’ny gazety lazaina amin’ny vehivavy
9 000 000 latsaka hotratrarina io.
Any amin’ny vaovao an-tsary any indray nisy niteny hoe
zaza latsaky ny 5 taona 9 000 000 no kendrena amin’ity herinandro efa
voasoratra lavabe eo ambony io. Henjana izany ry zalahy sy ry zavavy! Ny
vehivavy (efa maoty) sy ny zaza latsaky ny 5 taona fotsiny no efa
18 000 000 sahady! Andeha mody atao hoe 9 000 000 ihany koa
ny isan’ny lehilahy efa maoty noho ny fifandanjana tsy mifanalavitra eo amin’ny
isa. Ataovy amin’izay ny fanisana fa 27 000 000 sahady izay. Ny
ampahan’isa tsy tafiditra sisa dia ny zaza 6 mandrapahatonga amin’ny
fahamaotiana (12 taona eo ho eo ho an’ny sipakely ary 14 kosa ho an’ny
bandikely). Andeha mody atao hoe 9 000 000 monja ihany koa ny isany.
Ô lehiretsy! Izany ve tsy efa mananontanona 40 000 000 e?
Iza indray ary no be resaka mahatonga izao fanisana tsy
izy mihitsy izao? Angamba fitadiavam-bolan’ny sasany amin’ny fanatavezana
indray izao. Mampahatsiahy ny kabarin’ny filoha Ratsiraka indray maka izay
rehefa nifampiarahaba ny Asaramanitra izy hoe “raha jerena amin’ny tatitra
voaraiko momba ny fambolen-kazo amin’ny velarana isan’hekitara voavoly dia feno
zanakazo mbamin’ny ranomasina noho ny fahazotoan’ny Malagasy! Karazam-panesoana
ihany anefa no nataony tamin’io. Eisy aho e!
Efa bebe ihany izay ny gazety eto amin'ny tanàna izay raha mitovitovy daholo ihany izay ambarany, ka jerena avokoa ny lohatenim-baovao avoakan'izy ireo. Dia lasa ny saina mieritreritra hoe mety hahazo mpanjifa ve raha mbola misy gazety vaovao mivoaka indray? na gazety mivoaka isan'andro io na gazety mivoaka isa-kerinandro. Ahoana ny mety ho eritreritrao ho takelaka mbola banga eo amin'ny tontolon'ny fanaovan-gazety malagasy ka hahatafitra izay vaovao mikendry ny hahomby na ho tafiditra soa aman-tsara na hahaliana ny mpamaky ny zavatra avoakany? Ny vaovao amin'ny teny malagasy no tsara kokoa sa ny vaovao amin'ny teny frantsay?
Loza mihitsy ity fiakinandoha amin’ny aterineto ity, fa
tsy hay kosa aloha izy ity na mahadomelina na mandranitra. Nieritreritra ny tsy
hikitika solosaina aty an-trano mihitsy aho androany alahady, fa tsy maintsy
mikirakira azy mandritra ny fotoam-piasana, ho karazana fialantsasatra saingy
e-he, nipololotra indray ny aingam-panahy. Revo tamin’ny fandaharana
Anim’Artista na dia tsy ampy atsasak’adiny akory aza izay nojerena. Avela any
ny filoha sy ny fahatezerany tany Toamasina amin’ny “asa tsy mandroso” satria
rehefa dinihina toa noho ny tsy nahazoan’ny Alma (Asa Lalana Malagasy) ny tsena
no mety ho ao ambadika ho fanomanana ny saina rehefa tonga ny fotoana esorina
amin’ny Shinoa ny tsena dia omena ny orinasany.
Fandaharana mandeha isan’alahady alina ao amin’ny tvm ity
Anim’artista ity. Ny mampiavaka azy dia artista no asaina nefa artista ihany
koa no manentana, na manasa sy manontany ny vahiny, tsy adino (samy hafa
amin’ny noadinoina) anatin’izany ny talentan’ny nasaina fa mandravaka ny
fandaharana eny ihany. Tsimialonjafy tokoa ny fandaharana satria hita ao avokoa
ny karazam-boninkazon’ny kanto malagasy amin’ny ankapobeny avy amin’ny lafy
valo sy isa-taranaka ihany koa, na tanora vao misondrotra io na ny efa antitra
mitezotezo.
Mpanao vako-drazana ela nihetezana fantatra kokoa amin’ny
anaran’ny tarika no nasaina tao dia ny tarika Ny Voninavoko izany, ary tao
mazava ho azy ny lehibe nanorina azy dia i Dadagaby. Efa be taona tokoa saingy
tsy manaiky gisitra haneho ny talentany. Tsiriry ahitra ve? Raozy mavokely? Sa
Zanak’Iarivo? Santionan’ny hira ahafantarana ny Voninavoko izany. Mety ho efa
nokaloinao ny hira aza saingy tsy fantatrao izay tena mpihira azy. Fa raha
mpihira ny ampahan’hira firedon’ny mpijery fanatanjahantena Malagasy
mpamelombelona ny iô! Iô! iô ôhô! Ianao dia tsarovy fa nosintonina avy amin’ny
hira mitondra ny lohateny hoe raozy mavokely ianao izay.
Fa inona no nahatery ahy hanoratra noho io fandaharana io?
Malaza dia malaza eto amin’ny tanàna amin’izao fotoana izao ny hira mampandihy
fitombenana. Izay mihetsika iray dia io fipelipeliky ny malesa io no
hisintonana mpijery. Manao azy avokoa ny bodo sy adala rehetra io hany ka na
dia ry Francis Turbo sy ny Gothlieb aza boboka tanteraka, nampisy adihevitra
azy ireo tamin’ny mpihaino mihitsy moa ny nilazan’izy ireo ny heviny momba ny
dihy ankehitriny io. Rehefa be loatra tokoa anie ny sira mampangidy e! Endrey
kosa fa hay tena misy fahafinaretana ny mahita dihy tsy ahitana io
fampandihizana fitombenana io mihitsy. Revin’antitra ve izany? Raha izany dia
efa antitra mihitsy aho.
Nahatery ahy hanoratra ihany koa ny mahatsapa fa tsy
hahavory olona firy (eto an-drenivohitra) mihitsy ny mpanao vakodrazana raha
hanao fampisehoana fa na izany aza dia misy ny lalana ahafahana manampy ireny
mpanao vakodrazana ireny. Tsy hevitra vaovao fa fahita ihany rehefa misy ny
fanasana amin’ny fampakaram-bady ka tiana hakotroka ny raharaha. Mba manasà ry
zareo mpanao vakodrazana rehefa misy fotoana lehibebe hampisehoana amin’ny
taranaka ho avy fa misy anie ny karazan-dihy an’ny Malagasy izay tsy mba
mandeha amin’ny haino amanjery loatra e! Asehoy ny zanatsika fa manana izay
antsika madio mangarangarana ihany koa isika malagasy na dia saiky ireo
sarangan’ny tsy mpigalabona loatra aza ny ankamaroan’ireo mpanao vako-drazana
ireo. Famporisihana azy ireo hanohy ny fitandroana ny kazarankira ihany koa ny
fanomezana valinkasasarana ho azy ireo satria fandaniana ihany koa anie na dia ny
mitondra olona maromaro aza e!
Reko
tamin'ny atoandro avy tamin'izay naheno ny fahatezeran'ny filoha Ravalomanana
raha nandalo tao Toamasina Andrenivohitra ekonomika izy, alohany hiondranany
any amin'ny nosy Maorisy, ka nahita ny tsy mbola nahavitan'ny lalana tao. Misy
ny lalana efa migodana lasa mampatahotra araka ny tatitra nataona mpanao gazety
satria mirimorimo avokoa na ny fiara na ny posy-bisikileta mianoka ny
hatsarany. Izao anefa, sady montotra ny lehilahy no niteny mihitsy hoe
"tsy faly aho" fa mihisatra araka ny fijeriny azy ny
fanamboaran-dalana.
Nanome
baiko aho tamin'ny Paska (izany hoe mbola tsy ampy iray volana izay)
nandalovako taty farany ny amin'ny hamitana haingana dia haingana (izany
hoe atao tsy maharitra ve izany ny zavatra vita satria ny vita haingana sarotra
mateza?) ity fanamboaran-dalana eto Toamasina ity. Tsy hitany akory izay
fandroson'ny asa. Izaho kosa aloha mieritreritra fa sarotra ho an'ny Shinoa ny
hametraka foto-drafitr'asa tsara orina ambony fasika e! Tsy vitan'ny baiko hoe
"misia...lalana" manko izy ity dia misy ny lalana. Nanome baiko
indray ny lehilahy fa tsy maintsy vita ao anatin'ny tapabolana io
fanamboaran-dalana io. Ilay Shinoa voakiana moa nihomehy fotsiny (angaha moa
mahazo mihomehy ny Shinoan'ny Tanibe?).
Ny tao
an-tsaiko indray moa dia nipaka tamin'ny hoe iza indray no ho voadaka eo
amin'ny toerany? Sa iza indray moa no minisitra "coach" ny faritra
misy an'i Toamasina? tsy tadidiko intsony na Analanjirofo no misy azy na
Atsinanana. Sa ho sahy hanala ny Shinoa amin'ny fanaovana io lalana io ve izy
tsy hovaliany amin'ny tsy fanamboarana ny trano fandraisam-bahiny miezinezina
ao Ivato kasaina hovitaina handraisana manam-pahefana ambony mandritra ny
vovonan'ny (fivoriana faratampony) filoham-pirenena sy filoham-panjakan'ny
Firaisambe Afrikana (2009)? Angamba izany koa no efa nieritreretana hananganana
Tranomihaja 50 nolazain'ny minisitry ny asa vaventy sy ny fitaterana tamin'ity
herinandro ity.
Fa
mahalasa eritreritra ahy ihany koa fa mailaka dia mailaka izy mitsikera
mivantana (fa tsy sahin'ny mbs nalefa intsony ny alin'ny Asabotsy ny sary sy ny
nitenenan'ny filoha, tatitra sisa no natao raha nalefa kosa izany tamin'ny tvm)
izay tsy fetezan-javatra nisy tany Nosy Be na mampiovaova matetika ny
delegasioona ao, sy izao any Toamasina izao ka iandrasan'ny maro izay ho
tohin'ny raharaha... fa tsy mety hitany mihitsy ny tsy fahavitan'ny
tsenan'Asabotsy Antsirabe Antampontanana efa mitarazoka dimy taona izao. Toa
tsy raharahany akory fa misy fandravana trano manamorona iny lalam-pirenena iny
nefa dia tsy onerana izany na dia ariary aza satria "baikon'ny
filoha" ny fandravana. Rehefa anehoan'ny vahoaka amin'ny alalan'ny
fifidianana ny tsy fahafaliany anefa dia izy indray no tezitra.
