Rehefa tsorina indray ny kajikajy amin’ity resaka hetra vaovao kasaina hotanterahina manomboka amin’ny voalohan’ny taona 2008 iny vao mahita sampona tampoka eny ihany. Mpikarama ny tena ka tsy maintsy mijery an’izay mihatra amin’ny mpikarama amin’ity resaka hetra ity. Ny tena mampalahelo ny maro amin’ny mpiasa dia izay anaty rafitra mandoa hetra hatrany no ataon’ny fanjakana mangana amin’ity tsy maintsy mandoa vola ity. Ny tsy anaty rafitra kosa betsaka no mandray vola betsaka noho ny anaty rafitra saingy tsy miraika ny handoa mihitsy rehefa fanentanana fotsiny no atao fa tsy misy tena fanerena ny olona rehetra handoa. (Marihina fa tsy mbola nahita ny famoahan-kevitra aho tamin’ny nandrafetana ity lahatsoratra ity).
(tohiny)
Tantara marina hita tamin’ny fahitalavitra teto an-toerana no vahavahako kely eto ary momba ny fandraharahana madinika sy salantsalany no horesahina. (tohiny)
Faly tena faly aho satria fantatro fa misy mpamaky ary tsy olonolom-poana no mamaky fa misy tompon’andraikitra ambony mihitsy araka ny fandiniko azy. Na sendra taraiky tamin’ny fanoratana aho fa efa teo ampikarakarana ny mpiandraikitra indrindra izay zavatra nosoratako.
Ny holazaiko voalohany dia ny momba ny dokambarotra rehefa niteny aho hoe misy fitetehana avy amin’ny mpitondra ve fa saiky tany amin’ny gazety mpiteny frantsay ihany no amoahany lahatsoratra? Ireny manko sady misy teny malagasy no misy teny frantsay, izany hoe teny ofisialy roa no voafaokany. Ny filankevitra voalohany nanaraka io soratra nataoko io dia indroa namoaka fanambarana mandoa vola tamin’ny teny malagasy ny tao amin’ny fitondrana. Any amin’ny gazety miteny frantsay kosa indray no misy izay amin’ny teny frantsay… ny teny anglisy moa mbola tsy namoahana izay vokatry ny filan-kevitry ny minisitra ny governemanta izany. Tsara izany, hoy aho faly!
Angaha vitan’izany ihany, hoy ianao? Namoahan’ Andry TGV efa notantaraiko ao amin’ny 10 oktobra nitondra ny lohateny hoe “Ry fitaratra O. iza no tsara noho izaho” ny gazety rehetra ankoatra ny an’ny filoham-pirenena mazava loatra. Tsy nanavaka izy na teny malagasy na teny vahiny no namoahana ilay fanambarana nataony saingy tamin’ny teny frantsay moa no nanoratany. Azo heverina fa fantatry ny mpanao dokambarotra fa ho vetivety kokoa, izany hoe fantany ihany ny herin’ny mpiteny malagasy, ny fielezan’ny fanambarana navoakany tamin’ny gazety miteny malagasy.
Dia, nampihomehy ahy indray ity, avy koa ny dokambarotra avy amin’ny mpanome angovon’aratra malagasy (batterie) Virio namoaka dokambarotra pejy iray manontolo tamin’ny gazety taratra, sady ahitam-baovao betsaka indrindra no ahitana hatsikana hatrany koa ao aminy isan’andro. Fa ny tena nampihomehy dia maro dia maro tokoa ny soratra no najanona tamin’ny teny frantsay ihany na dia niezaka nandika tamin’ny teny malagasy aza ireo ao amin’ny sampana dokambarotra sy serasera ao aminy. Nieritreritra kosa aho fa diso toerana ihany ny dokambarotra nataony. Hadisoana voalohany araka ny eritreritro dia tsy mpamaky itony gazety itony loatra ny mpanana fiara eto Andrenivohitra ny ny tanàna hivarotany izany mpanome angovon’aratra izany. Faharoa izay mitohy amin’ny voalohany ihany dia azo heverina hoe izay no ahazoan’ny maro an’isa mpanana fiara azy saingy naleo ary natao teny frantsay manontolo ny lahatsoratra navoaka. Sady mora mahatezitra mpandala teny malagasy manko ny teny mifangaro loatra no ahiana tsy hahavaky hatramin’ny farany izay nosoratana amin’ny teny malagasy ny zatra mamaky amin’ny teny frantsay; mety ho diso aho nefa izay no iheverako azy.
Ny manaraka izany indray dia ny resaka delestazy. Nampihomehy tamin’ny andro namoahako iny lahatsoratra iny. Vao tafavoaka indrindra ny lahatsoratra no maty atsasakadiny ny jiro tany amin’ny toera-mpiasana nisy ahy. Roa andro taorian’ny nanoratako raha ela indrindra dia tapitra hatreo ny delestazy taty amin’ny tanàna no sady tsy nahenoheno azy loatra aho. Fifanandrifian-javatra ve sa…? Izao manko, namoaka fanambarana ireo vahiny fa maintsy akarina ny vidin-jiro, nanamafy ny Minisitra avy eo ary nanaiky ihany koa ny filoham-pirenena no sady nilaza fa efa tompon’andraikitra amin’izay no minisitra raha mbola misy ny delestazy. Dia tonga ny fahagagana fa ny teto an-drenivohitra aloha tsy nahenoaka fitarainana loatra intsony, ny any amin’ny faritany indray tany lavitra andriana ka tsy ahafantarana na inona na inona aloha.
Ny mbola tsy re ary andrasan'ny maro kosa hatramin'izao dia ny valin'ny fanadihadiana momba ilay berila emeraoda. Lasa vakansy ve ny mpandinika sa vita tany amin'ny mangigina ny resaka? Dia izay aloha ny amin’iny raharaha iny fa rahampitso indray isika mihaona eto…raha sitrapon’Andriamanitra.
Marina fa ho fenon’ny setroka indray ny lanitry Gasikara fa tsy any akory ny resaka tiako ahatongavana. Zavadoza eto amin’ny firenena io tranga io ka tsy azo hamaivanina velively. Ny mpanaraka ny eto amin’ity blaogy ity dia mahafantatra tsara ny famerimberenako ny tsy fankatoavako ity fanapaha-jiro ity. Betsaka ny lafiny tsy itiavako azy na dia mody hoe ny fihemoran’ny mpandraharaha tsy hanao zavatra eto raha ho tapatapahina lava ny jiro no hany ambara. Fatiantoka ho azy ny hiaritra tsy fisian-jiro nefa ny asa rehetra, raha tsy ny ankamaroany dia miankina amin’io avokoa.
Efa nasehoko tsara ny safidiko fony nialoha ny fifidianana ho depiote ireny. Nolazaiko mazava tsara fa nirotsaka teo amin’ny fari-pifidianana nisy ahy ny minisitry ny angovo tompon’andraikitra voalohany misahana io resaka io ka tsy hifidy azy velively aho ho fanoherako izay nataony nandritra ny nitantanany ny jirama aloha dia ny minisitera mihitsy avy eo. Lazaiko etoana fa nilaza ny hevitro tamin’ny radio mihitsy aho ka niteny hoe tsarao amin’ny asany ny minisitra nirotsaka fa ny ahy delestazy no fantatro. Saingy aim-bery maina izany antsoko izany. Ankehitriny…
Tahaka ny mandainga aho raha manoratra aminareo etoana fa ny fari-pifidianana nisy indrindra io minisitry ny angovo io no ifandimbiasan’ny delestazy amin’izao fotoana izao: Antaninarenina, Isoraka, Isotry, Tsaralalàna, 67ha, Ampefiloha fa ny faritra hafa (Boriborintany moa no ilazany azy) kosa dia gaga raha iresahanao izany toe-javatra izany. Ho an’Antananarivo Renivohitra io, tompoko. Satria nifidy ahy ireo (angamba hoy ny tenany any ambadika any) dia nankasitraka izay nataoko izany ka amin’izy ireo ihany no hanaovako delestazy ho an’Antananarivo renivohitra. Ny tanàna hafa manodidina ihany koa dia miverina soa aman-tsara ny delestazy.
Nandre resaka ihany koa moa aho fa izay ela izay ka fantatra fa mbola hafa ny safidin’ny mponina tao an-tampontanànan’I Toamasina dia tsy nisy loatra ny delestazy tany. Fa nony injay lany ho depiote ny avy ao amin’ny TIM dia arahaba ry delestazy, avelao koa izahay mba hiaina azy. Ny ao Mahajanga tampon-tanàna indray moa tsy manana olona hifandraisana any loatra aho. Mino aho fa noho io resaka io no nampihintsana be dia be ny TIM tao amin’io tanàna io. Efa ela niaretana manko ny tao. Ny any Toliary moa, izay gropy rehetra tonga any simba avokoa…mahery loatra angaha ny toetr’andro any ( mba tsy ilazana hoe misy mangalatra hatrany angaha ny piesy rehefa tonga any na fatin-gropy foana no mba alefa any).
Ankehitriny ihany, miandry Lafrantsa. Hanampy ny fanarenana ny jirama izahay (indrindra raha omenareo anay ny fitantanana io sehatra io). Amin’ny alalan’ny solontenan’ny tahirim-bola iraisam-pirenena izay milaza ny tsy maintsy hampakarana ny vidin-jiro eto Madagasikara no hilazana ny fanampian’ny firenena any ivelany ny jirama. Angaha misy miteny ny olona? Efa miandry fotsiny. Ny mpitondra fanjakana koa, indrindra fa ny filoha Ravalomanana, tsy aharenesam-peo manohitra izay fampakarana ny vidin-jiro izay.
Fa ny tsaroako tsara nanombohan’ity delestazy ity dia ny filazana mialoha fa tsy maharaka ny solika manodina ny milina, avy eo dia hoe hampiana milina hafa ny eo amin’ny tohadranon’Andekaleka mba ahafahana manana herin’aratra matanjatanjaka kokoa ka mba mihafy kely aloha isika. Hay ity resaka ity ny delestazy mandeha fa ny milina napetraka toa tsy hita akory. Aty amin’ny enimbolana faharoan’ny taona 2007 vao lazaina fa hatao (mbola fotoana ho avy ihany koa) ny tolobidy amin’ny fametrahana milina vaovao sy fikojakojana ny efa eo. Dray izany izy! Tsy aleo izany mieritreritra hoe amin’ny fotoana fahatelo itondran’ny filoha Ravalomanana any mihitsy angamba vao tena hisy ny hijerena (mbola hijerena fa tsy miditra amin’ny asa) ity raharahan’ny jiro eto Madagasikara ity.
Fa mbola nofinofy ihany izany raha mbola io minisitry ny angovo io ihany no mitantana io sampan-draharaha io. Tokony hoporofoin’ingahy minisitra amin’ny asa vita fa tsy marina ny tsaho efa mahery loatra manao hoe ahodiny avokoa ny vola tokony nikarakarana io orinasa mihafadiranovana io ka mahatratra anjatony miliara izany vola miodina izany… Tsaho io nefa fantatsika tsara ny Malagasy fa ny tsaho no inoany kokoa satria resaka afenina ireny.
Fony fahakely aho dia nandre karazan’anganom-bazaha nilaza ny fialonan’ny renikely ny zanaky ny mpanjaka. Izay no fitadidiako azy. Nihevitra ramatoa fa izy no tsara tarehy indrindra amin’ny fanjakana. Rehefa manatrika ny fitaratra izy dia manontany ny fitaratra hoe: “iza no vehivavy tsara tarehy indrindra?”. Dia mamaly tokoa, hono, ilay fitaratra. Izay tsara noho ramatoa dia omeny vorika na vonoiny avokoa. Angano Rainiboto io raha tsy diso ny fitadidiako. Mahatsiaro ilay angano aho raha mahita ny zavamisy eto Antananarivo amin’izao fotoana izao.
Efa hitako ihany nanomboka ny tapaky ny volana septambra ny fanapahana ny takela-by fanaovana dokambarotra eo ambonin’ny lozok’Ambanidia. Alindalina ihany manko aho no miserana eo matetika. Tsy nataoko hahagaga loatra raha nahita ny mpiasa mpamonjy voina sy mpamonjy haitrano nanala takela-by aho. Noheveriko fa fikarakarana tsotra ny nataon-dry zareo ka hanolokolo ny manodidina io toerana io no nanaovan-dry zareo io fanapahan-kevitra io. Na izany aza efa maizimaizina ihany ny andro no manao ny raharahany eo ry zalahy. Ora fanampiny ahazoana tambi-karama io izany, hoy aho anakampo.
Tonga indray ny fotoana manaraka dia nametaka takela-by indray ry zalahy rehefa avy noavahavaina ny manodidina. Fetsy koa anie ry zalahy izany e! Fa ny somary elaela ny nanaovan-dry zalahy azy dia ilay takelaby somary bebe velarana noho ny mahazatra izay (mbola tsy vita io hatramin’izao ary tsy nitohy ny asa hatramin’ny nivoahan’ny raharaha tamin’ny gazety). Tsarovy fa amin’ny alina hatrany ry zalahy no niasa tamin’ireo fotoana nolazaiko ireo. Tena mikarakara kosa ry zalahy izany hoy aho mahita ny fitohizan’ny asa.
Kanjo namoaka fanambarana nameno pejy iray tamin’ny gazety rehetra ankoatra ny an’ny filoham-pirenena mazava loatra na teny malagasy na teny vahiny ny orinasa Injet tantanin’Atoa Andry Rajoelina fantatra amin’ny anarana hoe “Andry TGV”. Tamin’ny anarana maha-mpitantana ny orinasa domapub (Dokambarotra Malagasy) moa no nanaovany ny fanambarana. Taratasy misokatra ho an’ny PDSn’Antananarivo Renivohitra manambara ny alahelony ny amin’ny fanapatapahana ny takelabin’ny domapub.
Teo aho vao gaga… hay ve tsy nierana tamin’ny mpitantana ny domapub ireo asa hitako ireo e! (ny hitako no lazaiko) Nosoratany fa 58 ny takelaby notapahin’ny Kaominina. Gazety iray no nahitako fa 46 ny takelabin’ny domapub fa 12 ny an’ny injet ka ireo isa ireo mitambatra no nolazain’ny manome ny 58 nosoratan’ny mpitantana. Manaraka izany dia nisy taratasy nalefan’ny Kaominina nanambara fa ireo takelaby izay notapahina dia afaka alain’ny domapub (sy ny injet) amin’ny alalan’ny fandoavana 100.000 Ar isaky ny takelaka. Fa inona ny heloky ny mpitantana? Lasa lavitra avy hatrany ny sain’ny mpanara-baovao.
Mananontanona (amin’ny 12 desambra 2007) manko ny fifidianana ho Ben’ny tanàna sy ny mpanolotsainan’ny tanàna ka mijery izay mpifanandrina atahorany handresy azy ny eo amin’ny antokon’ny fitondrana. Fahadisoana voalohany ny nampivandravandra teo imason’ny rehetra izany olona atahorany izany. Tsy nahay nianatra ny leson’ny tantara mihitsy ny mpitondra. Tamin’ny fanenjehana be dia be natao tamin’ny filoham-pirenena ankehitriny no namantaran’ny mponina teto andrenivohitra ny olona natahoran’ny Arema tamin’ny fotoan’androny. Ankehitriny, ny adala ihany no mamerina fahadisoana mitovy tamin’ny teo aloha.
Manaraka izany, teo amin’ny leson’ny tantara ihany, rehefa tena an-tenda ny aina ka manahy ny ho bankirompitra I Andry TGV, dia tsy maintsy mirotsaka hofidiana izy amin’io fifidianana ho avy io. Famonoantena ny namoaka fanambarana nefa tsy manohy ny andraikitra efa noraisina vokatry ny fanambarana. Efa be sahady ireo mivonona ny hanohana an-dranamana. Ny mpanohitra ihany koa efa faly anaty mahita ity olona nataon’ny fitondrana sorona ity. Ny ainga tena nifotoran’ny adi-hevitry ny olona moa dia ny resaka hoe nahoana no ny tanora miezaka sy misandratra toy ireny no anaovana antsojay toy izao? Ny fiaraha-miasa aza no tena tsara nojerena fa tsy ankasomparana.
Ny nampihomehy moa dia nanararaotra ihany koa ny mpifaninana amin-dry zareo amin’ity karazana dokambarotra amin’ny takelaby ity ka nanapa-kevitra ny hanapaka ireo takelabin’ny injety sy ny domapub ihany koa. Ny I-mada sy ny MadaOI (ny nasolo ireo takelaby teo ambonin’ny lozok’Ambanidia) moa no tena fantatra amin’izany fanararaotana izany. Tsy mbola nahitako na naharenesako kosa ny Jocker sy ny orinasa nitsangana vao haingana ny naharenesako azy dia Publivel, tsy fantatra ihany koa raha misy vondrona avy amin’iretsy Mada roa iretsy ireo farany na tsia. Ny tsaho, izany hoe tsy voamarina kosa, dia malaza ny hoe ireo I-mada sy MadaOI ireo dia miaraka amin’ny Mbsgroup ihany.
